2,3-Naftalindiol türevi bazı azo bileşikleri, metal komplekslerinin eldesi ve spektroskopik özelliklerinin belirlenmesi / Nimet Çapcı; Danışman Hasan Kocaokutgen
Özet
Bu çalışmada, 2-hidroksi-5-kloranilin ve 2-hidroksi-5-nitroanilinin diazolandırılması ve 2,3-dihidroksinaftaline kenetlenmesi ile önce monoazo boyarmaddeleri elde edildi, ardından da elde edilen monoazo boyarmaddeleri tekrar diazolanmış 2-hidroksianilin türevleri ile etkileştirilerek bisazo boyarmaddeleri ve bunların türevleri elde edildi. Elde aşaması dört basamakta gerçekleştirildi. Birinci basamakta, anilin türevinin doğrudan diazolandırma yöntemi ile diazolandırılarak çöktürme işlemi gerçekleştirildi. İkinci basamakta, katı haldeki diazonyum tuzlarının 2,3-dihidroksinaftaline kenetlenmesi işlemi gerçekleştirilerek monoazo boyarmaddeleri elde edildi. Üçüncü basamakta, elde edilen monoazo boyarmaddeleri anilin türevi diazonyum tuzları ile etkileştirilerek bisazo boyarmaddeleri elde edildi. Dördüncü basamakta ise elde edilen monoazo ve bisazo boyarmaddelerinin 1:2 demir kompleksleri elde edildi.lde edilen monoazo, bisazo boyarmaddeleri ve demir komplekslerinin saflık kontrolleri erime noktası tayini ile gerçekleştirildikten sonra yapıları UV-VIS, IR, 1H-NMR, 13C-NMR, elementel analiz ve termik analiz teknikleri ile incelendi.Monoazo ve bisazo boyarmaddelerde bulunan orto- yerlerindeki hidroksil gruplarının kaynaklara uygun olarak azo-hidrazon tautomer yapılarını meydana getirdiği spektroskopik yöntemlerle belirlendi.Monoazo ve bisazo boyarmaddelerinin demir komplekslerinin manyetik duyarlılıkları ölçülerek spin manyetik momentleri hesaplandı. Bütün komplekslerin paramanyetik olup, oktahedral geometriye sahip olduğu belirlendi.