Polistiren-divinilbenzen kopolimeri reçinelerin modifikasyonu ve eser elementlerin önderiştirilmesinde kullanılabilirliği / Ali Aklan; Danışman Bekir Batı

Abstract

Bu çalısmada, Amberlite XAD4 reçinesi modifiye edilerek ditiyokarbamat türevi yeni bir reçine (XAD4-EADTC) sentezlenmistir. Bu amaçla XAD4 reçinesi asetillendikten sonra 2-etilamino etilamin ile kenetlenmis ve olusan ürün bazik ortamda karbon sülfür (CS2) ile etkilestirilmistir. Daha sonra sentezlenen reçinenin Pb (II), Cd (II), Cu (II), Zn (II) ve Mn (II)’nin önderistirilmesi ve ayrılmasında kullanılabilirligi arastırılmıstır. Metal iyonu çözeltilerinin pH 4-5 aralıgında XAD4-EADTC kolonundan geçirilmesi ve 1,0 M HNO3 çözeltisi ile elüsyonuna ve metal içeriklerinin FAAS ile ölçümüne dayanan bir yöntem gelistirilmistir. Ayrıca metal iyonlarının kolonda tutunma ve geri kazanımına pH, numune akıs hızı, numune hacmi, elüsyon çözeltisi tür ve derisimi gibi parametrelerin etkileri incelenmis ve optimum sartlar belirlenmistir. Kalibrasyon grafikleri metallerin son çözeltilerindeki derisimleri Cd (II) ve Zn (II) için 0,0625-1,000 ?g/mL, Cu (II) ve Mn (II) için 0,125-2,000 ?g/mL ve Pb (II) için 0,3125-5,000 ?g/mL olacak sekilde yöntem uygulanarak hazırlanmıs ve r2 degerleri sırasıyla 0,9980, 0,9992, 0,9991, 0,9996 ve 0,9994 olarak bulunmustur. Cd (II), Pb (II), Cu (II), Zn (II) ve Mn (II) için gözlenebilme sınırları sırasıyla 0,0032, 0,0055, 0,0069, 0,0075 ve 0,0043 ?g/mL ve tayin sınırları da sırasıyla 0,0079, 0,0159, 0,0188, 0,0254 ve 0,0160 ?g/mL olarak bulunmustur. Yöntemin dogrulugu ve geçerliligi, SLRS-4 (Nehir suyu standart materyali), MESS-3 (Deniz sedimenti standart materyali) ve DOLT-4 (balık karacigeri standart materyali) standart materyalleri kullanılarak test edilmis ve yöntem nehir suyu ve deniz suyu örneklerine uygulanmıstır.