Li2KNH4(SO4)2 ve LİK0.97(NH4)0.03SO4 karışık tuzlarının EPR Tekniği ile incelenmesi / Emel Kalfaoğlu; Danışman İbrahim Kartal
Abstract
Bu çalısmada; Li2KNH4(SO4)2 ve LiK0.97(NH4)0.03SO4 tek kristalleri; x-ısınları ileısınlanarak, degisik sıcaklıklarda EPR spektroskopisi ile incelendi. x-ısınları ile ısınlanan Li2KNH4(SO4)2 ve LiK0.97(NH4)0.03SO4 tek kristallerinin, oda sıcaklıgında; manyetik alan ab düzlemine paralel iken kaydedilen EPR spektrumlarında bir degisim gözlenemedi, fakat manyetik alan b*c ve ac düzlemlerine paralel iken kaydedilen EPR spektrumlarında spektrum çizgilerinin yönelime göre degistigi gözlendi. Bunun nedeninin; radikallerin c ekseni etrafında çok hızlı dönmesi sonucu oldugu düsünüldü. EPR spektrumları simüle edilerek, radikallerin EPR parametreleri belirlendi. Belirlenen EPR parametrelerinden; kristallerin yapılarında, + 3 NH , ? 3 SO ve ? 4 SO radikallerinin olustugu kanısına varıldı. Bu radikaller için bulunan sonuçlar, literatürdeki çalısmalarla karsılastırıldı ve uyumlu oldugu görüldü. + 3 NH , ? 3 SO ve ? 4 SO radikallerinin oda sıcaklıgında, iki kristal yapıda da eksensel simetriye sahip oldugu görüldü. Bu durum toz spektrumlarda da gözlendi. Kristallerin oda sıcaklıgında kaydedilen spektrumlarında, LiK0.97(NH4)0.03SO4 kristalinde tek, Li2KNH4(SO4)2 kristalinde iki tip + 3 NH radikali gözlendi. Bu merkezlerin g ve aH degerleri aynı fakat aN degerleri farklıdır. Kristaller 113-373 K aralıgında ısıtılırken ve sogutulurken incelendi. Sıcaklık degisimi, kristallerin yapılarında degisikliklere neden oldu. Li2KNH4(SO4)2 tek kristalinde sıcaklık düsürülürken 243 K'de yapısal faz geçisi gözlendi. Aynı geçis kristal ısıtılırken 293 K'de gözlendi. LiK0.97(NH4)0.03SO4 tek kristalinde, sıcaklık düsürülürken 188 K'de, sıcaklık yükseltilirken de 251 K'de yapısal faz geçisi gözlendi. Bu kristallerin toz örneklerinin de sıcaklıga bagımlılıgı arastırıldı. Toz kristallerin, 113 K'de kaydedilen spektrumlarında + 3 NH radikalinin mN=±1 yarılma çizgileri genisleyerek gözden kayboldu, sadece mN=0 yarılma çizgileri gözlendi.
