VO2+ ve Cu2+ geçiş metal iyonu katkılandırılmış bazı sitrat komplekslerinin epr ile incelenmesi / İlker İlkin; Danışman Bünyamin Karabulut.
Abstract
Bu çalışmada VO2+ ve Cu2+ geçiş metal iyonu katkılandırılmış trisodyum sitrat dihidrat (TSSD) ve trisodyum sitrat pentahidrat (TSSP) tek kristallerinin EPR incelemesi oda sıcaklığında yapılmıştır. Monoklinik kristal simetrisine sahip TSSD tek kristalinde VO2+ iyonuna ait a*b ve bc düzlemlerinde 32 çizgi, buna karşılık a*c düzleminde 16 çizgi gözlendi. Bu çizgiler monoklinik kristal simetrisine göre iki site'lı iki grup olarak çözülmüştür. VO2+ iyonu asıl örgüde Na+ iyonunun yerini aldığı belirlendi. TSSD tek kristali ve toz kristali için spin-Hamiltonien parametreleri g ve A değerleri hesaplandı. Ayrıca bu yapının optik soğurma spektrumu incelendi. Spin-Hamiltonien ve optik soğurma parametreleri bir arada kullanılarak moleküler orbital bağ katsayıları hesaplanarak bağ şekilleri ve taban durumları belirlendi.Cu2+ iyonu katkılı TSSD tek kristali monoklinik kristal simetrisinin özelliğine bağlı olarak monokilnik düzlemde tek diğer düzlemlerde ise iki site gözlendi. Spektrumların açısal değişimleri Cu2+ iyonunun Na+ iyonunun yerine girdiği gözlendi. Spektrumların analizinde spin-Hamiltonien paremetrelerinin g ve A değerleri, kovalenslik paremetresi ( 2), karışım katsayıları ( , ß) ve Fermi temas terimi elde edilerek taban durumuna ait dalga fonksiyonu oluşturuldu.VO2+ iyon katkılı TSSP tek ve toz kristalinin EPR spektrumları oda sıcaklığında alındı. Rastgele yönelimde manyetik olarak farklı 4 paramanyetik kompleks merkezi gözlendi (bc düzlemi). Diğer iki düzlemde ise ikişer site gözlendi. Eksen boylarında bu kompleks merkezleri üst üste sekizli çizgi verdi. Elde edilen spektrumlar orthorombik kristal simetrisinin özelliğini yansıtmaktadır ve kimyasal olarak özdeş fakat manyetik olarak farklı dört VO2+ paramanyetik merkezinin olduğu belirlendi. TSSP kristalinin g ve A değerleri ile birlikte, Fermi temas terimi ve si hesaplandı. Bu sonuçlardan oktahedron eksen doğrultusunda tetragonal bozunmaya uğradığı sonucuna varıldı.
