Tek kristal X-ışınları kırınımı yöntemiyle C15H13CIN4O,C21H19NO3 ve C21H20N2O3 moleküllerinin kristal yapı analizleri / Namık Özdemir; Danışman Muharrem Dinçer.
Özet
Bu çalışmada, (C15H13ClN4O) 3-Fenil-4-(m-klorobenzilamino)-4,5-dihidro-1H-1,2,4-triazol-5-on, (C21H19NO3) 1-Fenil-1-metil-3-(2-N-ftalimido-1-oksoetil)siklobutan ve (C21H20N2O3) 2-[2-Hidroksiimino-2-(3-metil-3-fenilsiklobutil)-etil]-izoindol-1,3-dion maddelerinin kristal ve moleküler yapıları X-ışınları kırınımı yöntemiyle tayin edilmiştir. Kristallerin şiddet verileri Stoe IPDS II difraktometresi ile toplanmış ve kristallerin yapı faktörlerine Lorentz ve polarizasyon düzeltmeleri yapılmıştır. Yapı çözümleri aşamasında kristaller SHELXS-86 (Sheldrick, 1990) paket programı ile direkt yöntemler kullanılarak çözülmüş, yapı arıtımı aşamasında ise çözülen yapıların atomik parametreleri SHELXL-97 (Sheldrick, 1997) paket programı ile tam-matris en küçük kareler ve fark-Fourier yöntemleri kullanılarak arıtılmıştır. C15H13ClN4O, Triklinik, P, a=7.1819(10) Å, b=7.4204(9) Å, c=14.3295(19) Å, á=88.224(10)°, â=80.974(11)°, ã=72.945(10)°, V=720.94(16) Å3, Z=2, Dx=1.385 gr/cm3, ë(MoKá)=0.71073 Å, ì=0.27 mm-1, T=293(2)° K, R=0.039, wR=0.126, S=1.07, F(000)=312. C21H19NO3, Ortorombik, P21nb, a=9.1755(9) Å, b=9.4488(7) Å, c=19.7807(18) Å, á=90°, â=90°, ã=90°, V=1714.9(3) Å3, Z=4, Dx=1.291 gr/cm3, ë(MoKá)=0.71073 Å, ì=0.09 mm-1, T=293(2)° K, R=0.035, wR=0.075, S=0.84, F(000)=704. C21H20N2O3, Monoklinik, P21/c, a=14.6497(14) Å, b=5.6976(3) Å, c=21.965(2) Å, á=90°, â=109.095(7)°, ã=90°, V=1732.5(3) Å3, Z=4, Dx=1.336 gr/cm3, ë(MoKá)=0.71073 Å, ì=0.09 mm-1, T=293(2)° K, R=0.052, wR=0.1351, S=0.855, F(000)= 736. C15H13ClN4O molekülü dört düzlemsel kısımdan oluşmaktadır. Triazol halkası düzlemi ile (C1-C6) benzen halkası düzlemi ve triazol halkasının C9 atomuna bağlı olan (C10-C15) fenil halkası düzlemi arasındaki açı sırasıyla 2.95(14) ve 16.43(12)° dir. Yapıda, iki aktif H atomu içeren iki bağımsız N-H...O hidrojen bağı bulunmaktadır. Bu iki hidrojen bağının her biri tipik bir merkezi simetrik hidrojen-bağ motifinin oluşmasını sağlamıştır. O1 atomu, moleküller arası etkileşmede her iki hidrojen bağı için tek bir akseptör olarak hareket etmektedir. Bu şekildeki düzen, kristalin b ekseni boyunca uzanan sonsuz zincirlerin oluşmasıyla sonuçlanmaktadır. C21H19NO3 molekülündeki siklobutan ve ftalimid halkaları arasındaki açı 64.93(15)° dir. Yapıda C-H...O moleküller arası etkileşmeler mevcuttur. C...O etkileşme mesafeleri sırasıyla 3.322(3) ve 3.436(3) Å dür. C21H20N2O3 molekülünde hem C-H...O, C-H...N, O-H...O tipi moleküller arası etkileşmeler hem de ğ-ğ etkileşmesi vardır.