Bazı skuarat komplekslerinin sentezlenmesi, yapılarının analizi, spektroskopik ve voltametrik özelliklerinin incelenmesi / İbrahim Uçar; Danışman Ahmet Bulut

Abstract

Bu çalışmada karışık ligantlı on iki adet skuarat kompleksi sentezlenerek kristal yapıları X-ışınları kırınım yöntemi, spektroskopik özellikleri ise IR ve UV-Vis teknikleri ile incelenmiştir. Bazı diyamanyetik skuarat komplekslerine Cu2+ katkılandırılarak tek kristal, toz ve düşük sıcaklık EPR çalışması, paramanyetik bakır ve mangan-skuarat komplekslerinin ise toz ve düşük sıcaklık EPR çalışması yapılmıştır. Sentezlenen skuarat komplekslerinin elektrokimyasal çalışması ise dönüşümlü voltametri tekniği ile gerçekleştirilmiştir. Sentezlenen komplekslerde skuarat ligantının farklı koordinasyon modlarında olduğu tespit edilmiştir. Kurşun-skuarat kompleksinde skuarat ligantı kurşun iyonlarına oksijenlerinden tek ve iki dişli koordine olarak µ1,2,3 bağlanma modunda polimerik zincir oluşturmuştur. Daha önce skuarat ligantının bu tür bağlanma moduna literatürde rastlanılmamıştır. Literatürde sıklıkla gözlenen µ1,3 bağlanma modu ise sentezlemiş olduğumuz polimerik ve dimerik skuarat komplekslerinde gözlenmiştir. Bunun yanında skuarat molekülü Cu(I) kompleksinde monoanyon diğer komplekslerde ise dianyon biçiminde tamamlayıcı anyon olarak davranmıştır. Skuarat komplekslerine ait IR spektrumları incelenmiş ancak skuarik asitin ligant davranışı hakkında net bir bilgi elde edilememiştir. Genel olarak skuarat molekülünün tamamlayıcı anyon olarak davrandığı durumlarda C-C ve C-O gerilme titreşimlerinin örtüşmesi sonucu 1500 cm-1 de şiddetli ve geniş bir pik gözlenirken skuarat ligantının iki metal arasında köprü pozisyonunda olduğu durumlarda bu şiddetli ve geniş piklerde yarılmalar olduğu tespit edilmiştir. Sentezlenen skuarat kompleslerin bazılarında metalden liganta [d(p)›p*] yük aktarım geçişinden kaynaklanan şiddetli pikler gözlenirken bazılarında ise zayıf şiddetli d-d geçişleri tespit edilmiştir. Skuarat komplekslerinin voltametrik çalışmaları sonucu skuarat ligantının iki basamak halinde indirgenip-yükseltgendiği tespit edilmiştir. Bunun yanında metal merkezli anodik ve katodik pikler de voltamogramlarda gözlenmiştir.