Bazı organik ve organo-metalik kristallerin kristal yapılarının tayini / Cem Cüneyt Ersanlı.
Özet
Bu çalışmada, Schiff bazı olan (C18H20ClN3O5) "4-[(2-Klorfenil)diazenil]-6-metoksi-2-{[tris(hidroksimetil)-metil]aminometilen}siklohekza-3,5-dien-1(2H)-on", (C14H13NO2) "2-[2-(hidroksimetil)feniliminometil]fenol", (C13H10N2O4) "2-[2-hidroksi-4-nitrofenil)amino-metilen]siklohekza-3,5-dien-1(2H)-on" un kristal yapıları ve ayrıca (C14H12N2O3) "6-Metoksi-5-(fenildiazenil)salisilaldehit", (C26H22N4O8Zn) "Bis(4-hidroksibenzoat-kO)bis-(nikotinamid-kN)çinko (II)" ve (C11H11NO3S) "Metil 3-(2-okzobenzotiazolin-3-il)pro-panat" kristallerinin yapıları, tek kristal x-ışınları kırınımı yöntemiyle tayin edilmiştir. Direkt yöntemler kullanılarak çözülen yapıların atomik parametreleri tam-matris en küçük kareler ve fark-Fourier yöntemleri kullanılarak arıtılmıştır. C18H20ClN3O5, Monoklinik, P21/c, a=15,4723(2)Å, b=10,5669(8)Å, c=11,1850(8)Å, b=98,900(3)o, V=1806,7(2)Å3, Z=4, Dx=1,448g/cm3, l(MoKa)=0,71069Å, m=0,25mm-1, T=293(2)K, R=0,037, wR=0,105, S=1,04, F(000)=824."4-[(2-Klorfenil)diazenil]-6-metoksi-2-[tris(hidroksimetil)etil]aminometilen}siklo- hekza-3,5-dien-1(2H)-on" bileşiği trans konfigürasyona sahiptir ve iki fenil halkası arasındaki dihedral açı 35,6(2)o olarak bulunmuştur. N=N çift bağ uzunluğu 1,260(2) Å olarak bulunmuş olup bu değerin literatürle uyumlu olduğu görülmüştür. Kristal yapıda moleküller, molekül içi N-H…O ve C-H…O moleküller arasında ise O-H…O ve C-H…O hidrojen bağlarına sahiptirler. C14H13NO2, Monoklinik, P21/n, a=4,587(4)Å, b=19,742(2)Å, c=12,620(1)Å, b=94,872(7)o, V=1138,6(2)Å3, Z=4, Dx=1,326g/cm3, l(MoKa)=0,71069Å, m=0,09mm-1, T=293(2)K, R=0,044, wR=0,108, S=0,89, F(000)=480."2-[2-(hidroksimetil)feniliminometil] fenol" molekülünün yaklaşık olarak düzlemsel olduğu görülmüştür. Düzlemsel bir yapıya sahip olduğundan dolayı termokromik özellik gösterir. Ayrıca yapının fenol-imin formunda olduğu tespit edilmiştir. Molekül içi O-H…O ve C-H…O ile moleküller arası O-H…O hidrojen bağı gözlenmiştir.C13H10N2O4, Monoklinik, P21/c, a=11,953(1)Å, b=8,091(5)Å, c=12,421(1)Å, b=108,268(9)o, V=1140,7(2)Å3, Z=4, Dx=1,504g/cm3, l(MoKa)= 0,71069Å, m=0,11mm-1, T=293(2)K, R=0,038, wR=0,108, S=1,04, F(000)=536."2-[2-hidroksi-4-nitrofenil)aminometilen]siklohekza -3,5-dien-1(2H)-on" un keto-amin tautomerik yapıda olduğu görülmüştür. Aromatik halkaların düzlemleri arasındaki dihedral açı 10,79(4)odir. Yapıda molekül içi N-H…O ve moleküller arası O-H…O ve C-H…O hidrojen bağları gözlenmiştir.C14H12N2O3, Ortorombik, Pbcn, a=10,604(1)Å, b=12,990(1)Å, c=18,117(1)Å, V=2495,6(4)Å3, Z=8, Dx=1,364g/cm3, l(MoKa)=0,71069Å, m=0,10mm-1, T=293(2)K, R=0,042, wR=0,100, S=0,84, F(000)=1072."6-Metoksi-5-(fenildiazenil) salisilaldehit" molekülünün diğer azobenzen türev-lerinde olduğu gibi yaklaşık düzlemsel olduğu görülmüştür. Aynı zamanda yapı trans konfigürasyona sahiptir. Yapıdaki C-O(hidroksil) [1,342(2)Å], -N=N- [1,255(2)Å] ve C-N [1,432(2)Å] bağ uzunluklarının literatürde bulunan yapılarla uyum içerisinde olduğu görülmüştür. C26H22N4O8Zn, Monoklinik, P21/n, a=10,316(1)Å, b=22,606(3)Å, c=10,893(1) Å, b=95,375(6)o, V=2529,0(5)Å3, Z=4, Dx=1,533g/cm3, l(MoKa)=0,71073 Å, m=1,03mm-1, T=293(2)K, R=0,033, wR=0,095, S=1,04, F(000)=1200."Bis(4-hidroksibenzoat-kO)bis(nikotinamid-kN)çinko (II)" kompleksi kristalog-rafik olarak simetri merkezine sahip, mononükleer bir komplekstir. Kompleks iki 4-hidroksibenzoat ve iki nikotinamid (NA) ligandı içermektedir ayrıca 4-hidroksibenzoat ligandlarından biri bidentat ligand olarak davranırken diğerleri monodentat ligand olarak davranmaktadır. C11H11NO3S, Monoklinik, P21/c, a=7,911(1)Å, b=8,386(3)Å, c=16,490(2)Å, b=93,65(1)o, V=1091,8(4)Å3, Z=4, Dx=1,443g/cm3, l(MoKa)=0,71069Å, m=0,29mm-1, T=293(2)K, R=0,039, wR=0,126, S=1,03, F(000)= 496."Metil 3-(2-okzobenzotiazolin-3-il)propanat" molekülünün yaklaşık olarak düzlemsel olduğu görülmüştür. Yapıdaki bağ uzunlukları ve bağ açılarının literatürdeki benzer yapılarla uyum içerisinde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca yapıda moleküller arası C-H…O hidrojen bağı olduğu görülmüştür.