Ağır iyon menzillerinin hesabı / Önder Kabadayı; Danışman Hasan Gümüş.

Abstract

Bu çalışmada, ilk olarak durdurma gücü ve menzil teorilerinin temelini oluşturan, atom ve iyonların ikili çarpışması klasik ve kuantum mekaniksel yaklaşımla incelendi. 1,5 keV enerjili Helyum iyonlarının Helyum bir hedeften saçılması ENDyne (Electron Nuclear Dynamics) programı kullanılarak analiz edildi. Bu sistem için saçılma tesir kesitleri, yük transfer olasılıkları değişik çarpışma parametreleri için hesaplandı ve elde edilen sonuçlar deneysel verilerle karşılaştırıldı. İkinci olarak, kristal yapıdaki hedeflerden iyon geçişi için kanallanma etkisi çalışıldı. Bu amaçla yeni bir yöntem önerildi ve üç farklı yaklaşım ile kanallanmış iyon menzillerinin hesabı için Monte Carlo simülasyonunu temel alan bir yöntem geliştirildi. Katı içerisindeki iyon yörüngelerinin simülasyonu için bir bilgisayar programı geliştirildi. Ayrıca, Bor iyonlarının kristal yapıdaki Si hedef içindeki kanallanması 10 keV den 700 keV e kadar olan enerji aralığında incelendi. Elde edilen sonuçlar, deneysel veriler, Monte Carlo programı SRIM2000.40 ve PRAL programı sonuçları ile karşılaştırıldı. Bu çalışmada bulunan sonuçların, deneysel verilerle, kristal yapıdaki maddeler için yüzde otuz un üzerinde sapmalar gösteren SRIM ve PRAL sonuçlarına göre daha iyi uyuştuğu görüldü.