Bazı imidazol, tiyazol ve schiff bazlı bileşiklerin kristal yapılarının X-ışını ve hesaplamalı yöntemlerle belirlenmesi / Çiğdem Yüksektepe; Danışman Nezihe Çalışkan

Abstract

Bu tez C15H13CIN2S (I), C24H21CI2N5 (II), C27H25N3S (III), C19H20N4S (IV), C23H26N4S (V) ve C18H23NS (VI) organik moleküllerin X-ışını kristal yapı analizlerini ve hesaplamalı yöntemlerle elde edilen bazı özelliklerini içermektedir. Kullanılan tüm kristaller Fırat Üniversitesi Kimya Bölümü Organik Kimya Laboratuarında sentezlenmiş ve kristal verileri Fizik Bölümü Kristalografi Laboratuarındaki STOE IPDS II difraktometresinde toplanmıştır.Tiyazol, imidazol, pirol ve Schiff bazı gibi grupları içeren kristallerin yapılarının çözümlenmesinde SHELXS-97 (SCheldrick,1997)arıtılmasında ise SHELXL-97 (Scheldrick,1997) programları kullanılmıştır. Çözümde direkt yöntemler, arıtımda ise en küçük kareler yöntemleri ile sonuca ulaşılmıştır. Kristallerin geometrik yapıları (bağ uzunlukları, bağ açıları, torsiyon açıları), molekül içi ve moleküller arası etkileşimleri hakkında bilgiler edinilmiştir.Teorik hesaplamalar Gaussian03W (Frisch ve ark., 2004) paket programı ile yapılmıştır. Hesaplamalarda tüm moleküllerin gaz fazındaki yalıtılmış durumda kararlı yapıları Yoğunluk Fonksiyonel Teorisi ve Hartree- Fock temel alınarak incelenmiştir. DFT veHF yöntemleriyle potansiyel enerji yüzeyleri üzerindeki global minimumlara karşılık gelen en kararlı geometriyi bulmak üzere geometri potimizasyonu, titreşim frekansları, Mulliken yük dağılımları, d,pol momentler, öncü moleküler orbitaller (HOMO ve LUMO) farklı baz setleri kullanılarak (6-311G(d,p), 6-31G(d,p), 6-31G(d), 3-21G) hesaplatılmıştır. Böylece X- ışınları kırınımı yöntemi ile elde edilen sonuçlara yeni bilgiler eklenmiş ve teorik çalışma ile deneysel sonuçlar desteklenmiştir.