Emülsiyon sıvı membran tekniğiyle sulardan kurşun giderimi / Levent Altaş; Danışman Hanife Büyükgüngör.

Abstract

Bu çalışmada, sulardan kurşun giderimi üzerine Emülsiyon Sıvı Membran(ELM) sisteminin içerdiği parametrelerin etkileri incelenmiştir. Ağır metal arıtımı için ekonomik şartlar dikkate alınarak oluşturulan ELM sistemleri; kurşun(Pb2+), çinko(Zn2+), kadmiyum(Cd2+), bakır(Cu2+), krom(Cr6+), nikel(Ni2+) ve kobalt(Co2+) iyonlarından en etkin biçimde kurşun iyonunu gidermişlerdir. Bu nedenle ELM sistemi dış sucul faz bileşeni olarak kurşun iyonu dikkate alınmıştır. İç sucul faz ve membran fazların yüksek hızda karıştırılmasıyla meydana gelen emülsiyon faz ile dış sucul fazdan oluşan ELM sistemlerinde; iç sucul faz sıyırıcı bileşeni sülfürik asit; membran faz çözücü bileşeni mineral oil+toluen, yüzey aktif bileşeni SPAN80(sorbitan monooleat) ve taşıyıcı bileşeni olarak D2EHPA[di(2-etilhekzil) fosfat] kullanılmıştır. Bu parametrelerin derişim, miktar ve çeşitlerinin sulardan kurşun giderimi üzerine etkileri incelenmiş ve kimyasal, fiziksel, ekonomik faktörler ışığında optimum değerleri belirlenmiştir. Yaklaşık 1000mg/L Pb2+ içeren 250mL hacmindeki dış sucul faz özellikleri muhafaza edilerek yapılan çalışmalar sonucunda; membran faz hacmi 22mL[%92 mineral oil+toluen(1¸1), %3 SPAN80, %5' D2EHPA(h/h)], iç sucul faz hacmi 18mL(2,4N H2SO4), emülsifikasyon hızı 10000devir/dakika, emülsifikasyon süresi 1 dakika ve reaktör karıştırıcı hızı 300devir/dakika olarak optimum değerler belirlenmiştir. Optimum değerlerin belirlenmesinde, kısa sürede(£20dak.) yüksek kirletici giderimi(]%99) ve emülsiyon stabilitesi dikkate alınmıştır. Bu çalışmada, arıtım işlemi(dispersiyon-ekstraksiyon-sıyırma/çökeltme) sonrası dış sucul faz kurşun içeriğinin 1mg/L'nin altına düşürülmesi hedeflenmiş ve optimum parametre değerleriyle oluşturulmuş ELM sistemlerinin çoğunda yaklaşılmıştır. Ayrıca, çözücü olarak kerosen kullanımı ve dış sucul faz pH, sıcaklık, ligand değişiminin kurşun giderimi