Kömürcü kaya balığı (Gobius niger L, 1758)'nda ideal yaş tayini yönteminin belirlenmesi ve farklı iki habitatta büyüme parametrelerinin karşılaştırılması / Ayşa Van; danışman Aysun Gümüş

Abstract

Özet,Bu çalışmada, Karadeniz’de yaşayan kömürcü kaya balığı (Gobius niger L,1758) ‘nın ideal yaş tayininde kullanılabilecek en güvenilir kemiksi yapısının seçimi, büyüme parametrelerinin belirlenmesi ile farklı habitatlarda (Kızılırmak-Yeşilırmak ve Melet Irmağı şelf sahası ) büyüme parametrelerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla, Şubat 2010 ile Mart 2011 tarihleri arasında Karadeniz littoralinde faaliyet gösteren ticari trol balıkçı teknelerinden ve periyodik olarak düzenlenen deneysel deniz saha sörveylerinden 2751 (1175 dişi, 975 erkek, 601 belirlenemeyen) örnek temin edilmiştir. Örneklerden çıkarılan omur, otolit ve pul gibi yapılar yaş tayinine hazır hale getirilerek, binoküler mikroskopta iki okuyucu tarafından üçer kez olmak üzere belli zaman aralıklarıyla okunmuştur. Elde edilen yaş verisi ortalama yaş, uyum, ortalama yüzde hata (%) ve değişim katsayısı (%) sert yapıların yaş tespitine uygunluğunu sınayan kriterlerin değerlendirilmesinde kullanılmıştır. Otolit boyutu total boy ve ağırlık arasındaki ilişkiler eşeyler için ayrı ayrı incelenmiştir. Kenar Birikim Analizi ile annulus oluşum periyodu izlenerek yaş halkalarının yıllık olduğu tespit edilmiştir.Boy-ağırlık ilişkileri erkek, dişi ve genel için hesaplanmıştır. Her bir yaş grubu için elde edilen ortalama boy değerleri kullanılarak büyüme parametreleri von Bertalanffy büyüme denklemi yardımıyla hesaplanmıştır. Kızılırmak-Yeşilırmak şelf sahasından yakalanan bireylerde denklem Lt= 13,50 [ 1-e-0,28 (t-(-1,60)) ] ve ?=1,71, Melet Irmağı şelf sahasından yakalanan bireylerde ise denklem Lt= 14,87 [ 1-e-0,25 (t-(-1,61)) ] ve ?=1,74 olarak tespit edilmiştir. Kızılırmak-Yeşilırmak ve Melet Irmağı şelf sahaları için hesaplanan ölüm oranları sırasıyla Z= 1,26 yıl-1 ve Z= 1,01 yıl-1’dır. İki alanın büyüme modelleri ve av eğrileri Genel Lineer Model ile karşılaştırılmıştır.