İki konak türünün, parazitoit Bracon hebetor (SAY, 1836) (Hymenoptera : Braconidae) erginlerinde, yaşa bağlı olarak total lipit, protein ve glikojen miktarına ve parazitoidin bazı özelliklerine etkileri / Eylem akman Gündüz; Danışman Adem Gülel

Abstract

İki konak türü [Galleria mellonella (L., 1758) ve Ephestia kuehniella (Zell., 1879)]'nün parazitoit Bracon hebetor (Say,1836) erginlerinde yaşa bağlı olarak total lipit, protein ve glikojen miktarına ve parazitoidin bazı özelliklerine etkileri araştırıldı. Denemeler, 26±2 oC sıcaklık, % 60±5 bağıl nem içeren ve sürekli olarak 20 watlık floresan ampulle aydınlatılan, laboratuvar şartlarında yapıldı. Konak türü ve parazitoit yaşı, parazitoit B. hebetor'un ergin öncesi gelişim süresini, verimini ve eşey oranını etkiledi. G. mellonella üzerinde yetiştirilen ergin parazitoitlerden elde edilen yumurtalarda, yumurtadan ergine kadar olan gelişim süresi, 11-13 gün, E. kuehniella üzerinde yetiştirilen parazitoidlerden elde edilenlerde ise, 12-14 gün olarak belirlendi. Her iki konak türünde de, parazitoit dişileri yaşlandıkça, elde edilen oğul döldeki dişi oranı düştü. Bir, beş ve on gün yaşlı dişi parazitoidlerden, ergin yaşamları süresince; elde edilen dişi başına ortalama ergin sayısı, G. mellonella' da sırasıyla 64, 62 ve 47 olurken, E. kuehniella' da 47, 45 ve 31 oldu.Parazitoidler, konak larvası, bal çözeltisi (%50), konak larvası+bal çözeltisi olacak şekilde, üç farklı besin tipi ile beslendi. Besin tipi, ergin ömür uzunluğunu etkiledi. Dişiler, her üç besin tipinde de erkeklerden daha uzun yaşadılar. G. mellonella üzerinde yetiştirilen ve denenen üç besinden, konak larvası, bal çözeltisi yada konak larvası+bal çözeltisinden biri ile beslenen dişilerde, ortalama ergin hayat süresi sırasıyla 29, 50 ve 34 gün; erkeklerde ise 7, 26 ve 27 gün olarak belirlendi. Buna karşılık, E. kuehniella üzerinde yetiştirilen ve aynı üç besin tipi ile beslenen dişilerde, ortalama ergin hayat süresi sırasıyla 27, 46, 33 gün, erkeklerde ise sırasıyla 6, 26 ve 25 gün olarak belirlendi.Çalışmada kullanılan iki konak türünde, birim ağırlıktaki ve toplam ağırlıktaki, temel madde miktarlarının farklı olduğu belirlendi. E. kuehniella larvalarının her 100 miligramında, G. mellonella larvalarına göre daha fazla miktarda protein, glikojen ve lipit bulunduğu tesbit edildi. E. kuehniella'da konak yaş ağırlığının her 100 miligramında ortalama protein, glikojen ve lipit miktarları sırasıyla 3.25, 0.22 ve 7 mg olurken, G. mellonella'da bu değerler sırasıyla 1.76, 0.09 ve 3.30 mg oldu.Toplam madde yönünden G. ellonella'daki miktarın E. kuehniella'dan daha fazla olduğu belirlendi.Denenen iki konak türünden birinde ergin öncesi gelişimini tamamlayan parazitoit erginlerinin birim yaş ağırlığındaki temel madde miktarlarının geliştikleri konağa bağlı olarak farklı olduğu belirlendi. E. kuehniella'da yetiştirilen parazitoitlerin yaş ağırlıklarının 100 miligramında G. mellonella'da yetiştirilenlere göre daha fazla protein ve glikojen bulunurken daha az lipit içerdiği tesbit edildi. Her iki konak türünde yetiştirilen ve bal çözeltisi ile beslenen ergin dişi ve erkeklerde glikojen miktarı yaşla artarken lipit miktarı azaldı. Diğer taraftan protein miktarı yaşa bağlı olarak dişilerde ergin hayatın ilk günlerinde artmış sonra azalmıştır. Erkeklerde azalma tesbit edilmemiştir.