Samsun ili şeker pancarı üretim alanlarının vektör Polymyxa betae keskin ile taşınan toprak kökenli virüs hastalıklarının belirlenmesi / Semra Saraçoğlu; Danışman Nazlı Dide KutlukYılmaz

Abstract

Samsun ili şeker pancarı üretim alanlarından, 2004-2005 yıllarında toprak örnekleri alınmıştır. Toplam 236 toprak örneği tuzak bitki testi yönteminde kullanılmıştır. Bu topraklarda rhizomania hastalığına karşı hassas olan Arosa çeşidi yetiştirilmiştir. Yaklaşık 6 hafta sonra, Beet necrotic yellow vein virus (BNYVV) ve Beet soilborne virus (BSBV')'ün varlığını belirlemek için şeker pancarı köklerine ELISA testi uygulanmıştır. Polymyxa betae'nın sistosorilerini belirlemek amacı ile kökler boyanıp, ışık mikroskobunda incelenmiştir. Toprak örneklerinin % 26.6'sının BSBV, % 5.08'inin BNYVV, % 15.18'inin ise BNYVV+BSBV ikili enfeksiyonu ile bulaşık olduğu belirlenmiştir. Toplam 111 (% 47.03) adet toprak örneğinde viruluferous (virüslü) P. betae enfeksiyonu saptanmıştır. BNYVV'nin kapsit protein genine spesifik primerler ile enfekteli bitkilerde BNYVV enfeksiyonu reverse transkripsiyon-polimeraz zincir reaksiyonu (RT-PCR) yöntemi ile belirlenmiş olup, ayrıca RNA-5 için spesifik primerler ile yapılan RT-PCR çalışmasında RNA-5 tespit edilememiştir. Bu çalışmada ayrıca toprağın fiziksel ve kimyasal özellikleri ile BNYVV, BSBV ve P. betae enfeksiyonu arasındaki ilişki incelenmiştir. Kum ve pH'nın BNYVV, BNYVV+BSBV ikili enfeksiyonu ve P. betae enfeksiyonunun oluşmasında önemli faktörler olduğu belirlenmiştir.