Samsun ili mısır üretim alanlarında enfeksiyon oluşturan virüs hastalıklarının belirlenmesi / Yusuf Toksöz; danışman Nazlı Dide, Kutluk Yılmaz
Özet
Samsun ilinin mısır üretiminde en fazla paya sahip olan ilçelerindeki mısır üretim alanlarında, 2009–2010 yıllarında Haziran-Ağustos aylarında 184 farklı alanda survey çalışmaları gerçekleştirilmiştir. I. üretim alanlardan toplanan 290 yaprak örneğinin, Enzyme linked immunosorbent assay (ELISA) yöntemi ile test edilmesi sonucunda, % 4,8’inin Maize dwarf mosaic virus (MDMV) ile enfekteli olduğu belirlenmiştir. Bu örneklerde Sugarcane mosaic virus (SCMV) ve Sorghum mosaic virus (SrMV)’e rastlanılmamıştır. Örneklerin tümünün testlenebilmesi için yeterli miktarda antiserum bulunmadığından, farklı bölge ve simptomları yansıtacak şekilde 290 örnek içerisinden seçilen 130 örneğin ELISA ile testi sonucunda ise, % 7.7’sinin Maize mosaic virus (MMV) ve % 3.1’inin Barley yellow dwarf virus (BYDV)’nün PAV ırkı ile enfekteli olduğu saptanmıştır. Ancak, testlenen 130 örnekte BYDV-MAV ırkı ve Maize stripe virus (MSpV)’ün varlığı tespit edilememiştir.II. üretim mısır alanlarında ise toplam 111 adet yaprak örneği ELISA yöntemi ile test edilmiş olup, bu örneklerin % 57.7’sinin MMV, % 1.8’i BYDV-PAV ve % 0.9’unun ise MDMV ile enfekteli olduğu belirlenmiştir. Sadece 1 örnekte MDMV+MMV ikili virüs enfeksiyonu (% 0.9) tespit edilmiştir. Bu mısır alanlarında SCMV, SrMV, MSpV ve BYDV-MAV ile enfekteli örnekler saptanmamıştır. Sürvey sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde toplam 401 adet bitki yaprak örneğinin ELISA yöntemi ile MDMV, SCMV ve SrMV için test edilmesi sonucunda % 4’ünün MDMV ile bulaşık olduğu saptanmış olup SCMV ve SrMV enfeksiyonları belirlenememiştir. Testlenen 241 adet örneğin ise % 31.1’inin MMV ve % 2.1’sinin BYDV-PAV ile enfekteli olduğu belirlenmiştir. Ancak, bölgede BYDV-MAV ve MSpV enfeksiyonları tespit edilmemiştir.Ayrıca, bölgede MDMV’ün varlığı reverse transkripsiyon-polimeraz zincir reaksiyonu (RT-PCR) yöntemi ile de teyit edilmiştir.