Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesi fındık bahçelerindeki Parthenolecanium rufulum (Cockerell, 1903) (Hom: Coccidae)’dan izole edilen Lecanicillium spp.,’ye bazı insektisitlerin etkilerinin araştırılması / Yasemin Kahveci Caner; Danışman Osman Ecevit; ikinci danışman Ayhan Gökçe
Özet
Entomopatojen fungus Lecanicillium Zare ve Gams ( Sinonim: Verticillium) cinsine ait türlerin böceklere karşı patojen olarak kaydedilmiştir. Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesinde 10 tane Lecanicillium spp. izolatı Parthenolecanium rufulum üzerinden izole edilmiş, konukçunun hareketli ve hareketsiz larva dönemlerine karşı patojenisitesi değerlendirilmiştir. İzole edilen izolatlardan 1 izolat L. longisporum , 1 izolat L. muscarium ve 8 izolatta L. lecanii olmak üzere tanımlanmıştır. Parthenolecanium rufulum’un hareketli ve hareketsiz larva dönemleri Lecanicillium spp., izolatlarının 107 konidi/ml dozu ile inokule edilmiştir. 10 günlük inkubasyon periyodu sonunda tüm izolatların % 100 ölüme sebep olduğu görülmüştür. L. longisporum izolatı, L. muscarium ve L. lecanii izolatından daha etkili olarak tespit edilmiştir. L. longisporum izolatı hareketli larva uygulamalarında 6. günde % 100 ölüm meydana getirmiştir. Hareketsiz larva uygulamalarında ise L. longisproum 5. günde % 100 ölüm meydana getirmiştir. Hareketli ve hareketsiz larva uygulamalarında L. lecanii’nin Gş1 izolatı ise 7. günde % 100 ölüm meydana getirmiştir. L. longisporum, 104-108 konidi/ml konsantrasyonlarıyla yapılan uygulamalarda P. rufulum ölüm oranı açısından 107 ve 108 konidi/ml konsantrasyonlarla yapılan uygulamalarda fark bulunamamıştır. L. longisporum ve L. lecanii’nin Gş2 izolatı ile yürütülen çalışmada, Carbaryl (Hektavin, 75 gr/100 lt su) ve Endosülfan ( Endonex, 150 gr/100 lt) etkili maddeli insektisitler L. longisporum ve L. lecanii ‘nin vejatatif gelişimi üzerinde negatif bir etki göstermemiştir. Çalışmada yumurta parasitoidi olarak Hymenoptera takımına ait 3 familyadan 5 tür ve ve Mymoridae familyasına bağlı 1 birey cins bazında tespit yapılmıştır. Blastothrix longipennis Howard (Encyritidae: Encyritinae) ülkemizde kayıtlı bir tür olmakla berarber, Blastothrix hungarica Erdos (Hym: Encyritinae) ile ilgili bir kayıda rastlanılamamıştır.Blastothrix longipennis, Blastothrix hungarica Metaphycus zebratus, Metaphycus dispar (Hymenoptera: Encyritinae) , Pachyneuron muscarıum, Polynema sp (Hymenoptera:Mymoridae)., bölgemizde tespiti yapılan türlerdir. Pachyneuron muscarıum (Hymenoptera :Pteromolidae) dünyada hiper parazit olarak bilinen bir türdür.Gb bahçesinde Blastothrix longipennis, Sç bahçesinde Metaphycus dispar, Blastothrix longipennis, Pachyneuron muscarum , Gş1 ve Gş2 bahçelerinde Blastothrix longipennis, Ou bahçesinde Blastothrix hungarica, St1 bahçesinde Blastothrix longipennis, Metaphycus dispar, Pachyneuron muscarum, St2 bahçesinde Metaphycus zebratus, Blastothrix longipennis, Sat bahçesinde ise Blastothrix longipennis türleri tespit edilmiştir. Tespit yapılan bahçeler de Blastothrix longipennis’ in yaygın olduğu görülmüştür. Bahçelerde parazitlenme oranı % 8, 4 ila % 27, 2 arasında değişim göstermiştir.