Amasya'da yetiştirilen bazı önemli standart ve yerli kiraz çeşitlerinin döllenme biyolojilerinin incelenmesi / Bahar Karakaş Çırtlık; Danışman Neriman Beyhan

Abstract

2003-2005 yıllarında yürütülen bu araştırmada, yerli ve standart kiraz çeşitlerinden Türkoğlu, Köroğlu, Kargayüreği, Hacı Ali, Geçkiraz, Starks Gold (Sarı) ve 0900 Ziraat kullanılmıştır. 0900 Ziraat ana çeşit olarak kullanılmış ve diğer çeşitlerle melezlenmiştir. Araştırmada yapılan fenolojik gözlemlere göre, 2003 yılında kirazlarda çiçeklenme 13-23 Nisan, 2004 yılında 27 Mart-11 Nisan ve 2005 yılında 7-19 Nisan tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Denemede yer alan çeşitlerde çiçek tozu canlılık ve çimlenme yetenekleri belirlenmiştir. En yüksek çiçek tozu canlılık oranları 2003 ve 2004 yıllarında Hacı Ali (%85.94-%91.26) çeşidinden elde edilirken, en düşük oranlar her iki yılda da 0900 Ziraat (%74.75-%62.48) çeşidinden elde edilmiştir. 2003 yılında en yüksek çiçek tozu çimlenme oranları Hacı Ali (%51.49), en düşük ise Starks Gold (%38.18) çeşitlerinden elde edilirken, 2004 yılında en yüksek Türkoğlu (30.62), en düşük ise Kargayüreği (%13.94) çeşitlerinden elde edilmiştir. Meyve tutma oranları bakımından denemede kullanılan çeşitlerin 0900 Ziraat için iyi sayılabilecek birer tozlayıcı oldukları görülmüştür. 2003 yılında en yüksek meyve tutma oranı 0900 Ziraat x Hacı Ali (%49.54), 2004 yılında ise x Geçkiraz (%15.24) kombinasyonundan elde edilmiştir. Farklı tozlayıcıların 0900 Ziraat çeşidinin meyve kalite özellikleri üzerine önemli düzeyde etkileri olmamıştır.