Trabzon ili Hoyrat ilçesinde organik olarak yetişmekte olan bazı maviyemiş (Vaccinium corymbosum L.) çeşitlerinin büyüme, gelişme ve verim özelliklerinin saptanması / Seda Ateş; Danışman Hüseyin Çelik

Abstract

Bu çalışma 2009-2010 yılları arasında Trabzon ili Hayrat İlçesinde yürütülmüştür. Denemede beş yaşında çalılara sahip ve organik olarak yetişmekte olan ‘Toro’, ‘Brigitta’, ‘Darrow’, ‘Patriot’, ‘Bluecrop’, ‘Bluegold’, ‘Bluejay’ ve ‘Chandler’ kuzey orijinli yüksek boylu maviyemiş (Vaccinium corymbosum L. ) çeşitlerine ait bitkiler kullanılmıştır. Denemedeki çeşitlerin bitkilerinde büyüme özelliklerinden büyüme şekli, bitki hacmi (cm3), bitki boyu (cm), ocak genişliği (cm), ocak derinliği (cm), yaprak genişliği (mm), yaprak uzunluğu (mm), boğum arası genişliği (mm), gelişme özelliklerinden bitki gelişimi, verim özelliklerinden verim (g/bitki), tane sayısı (adet/salkım), çiçek sayısı (adet/salkım), meyve tutum oranı (%) ve kalite kriterlerinden tane eni ve boyu (mm), yara izi çapı (mm), tane iriliği (g), sertlik (1-9), degüstasyon (1-9), çekirdek sayısı (adet/tane), titrasyon asitliği (%), SÇKM (%), SÇKM/asit oranı ile 250 g kaptaki tane sayısı özellikleri incelenmiştir. Maviyemiş çeşitlerine ait bitkilerdeki en iyi gelişme 1-9 skalasına göre Brigitta (9.00) çeşidinde olmuş ve ele alınan çeşitlerin bitki hacimleri 2.98 m3 (Brigitta) ile 0.42 m3(Patriot) arasında değişmiştir. Bitki başına verim 2008 yılında 1663.87 g ile Bluegold çeşidinde en yüksek iken 2009 yılında Brigitta çeşidi bitki başına 1167.17 g meyve ile en verimli çeşit olmuştur. Yıllara göre sırasıyla Bluecrop (636.27g/bitki) ve Chandler (342.89 g/bitki) en az verimli çeşitler olarak tespit edilmiştir. Tane iriliği yıllara göre Chandler (3.86g) ile Darrow (2.71 g) çeşitlerinde en yüksek olmuş, en küçük taneler ise yıllara göre Patriot (1.54 g) ve Bluejay (1.17 g) çeşitlerinden elde edilmiştir. Denemedeki maviyemiş çeşitlerinin kuru madde (SÇKM) değerleri yıllara göre %14.11 (Bluejay) ile %11.23 (Bluegold) ve %11.40 (Bluegold) ile %7.00 (Chandler) arasında değiştiği tespit edilmiştir. Yara izi çapı yıllara göre 2.67 mm (Chandler) ile 1.86 mm (Patriot) ve 2.95 mm (Darrow) ile 1.66 mm (Patriot) arasında değiştiği saptanmıştır. Denemedeki maviyemiş çeşitlerinin bir kaptaki tane sayısı ise yıllara göre 165.67 adet (Patriot) ile 55.44 adet (Chandler) ve 143.78 adet (Bluegold) ile 50.00 adet (Chandler) arasında değiştiği belirlenmiştir.