Toplu Taşıma Yatırımlarının Konut Kiraları Üzerine Etkisi: Hafif Raylı Sistem Örneği, Samsun İli Atakum İlçesi, Türkiye

Abstract

Nüfus yoğunluğu fazla olan yerleşim birimleri için, güvenli ve ekonomik ulaşımın en uygun yolu toplu taşıma araçlarıdır. Bu yüzden gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler, karbon salınımını azaltmak ve şehirlerde trafik kaynaklı problemleri en aza indirmek için, insanları toplu taşıma araçlarına yönlendirmektedirler. Bu araştırmada, 2010 yılında Samsun ili Atakum ilçesinde faaliyete geçen hafif raylı sistemin, ilçedeki konut kiraları üzerine etkisi ortaya konulmuştur. Araştırma materyalini, Atakum ilçesinde kiracı olarak ikamet eden hanehalklarıyla yapılan 384 anketten elde edilen veriler oluşturmaktadır. Araştırmada, konut kirasına etki eden faktörlerin tespitinde Hedonik Fiyat Modeli kullanılmıştır. Model sonuçlarına göre, raylı sistem durağından uzaklaştıkça konut kiralarının azaldığı tespit edilmiştir. Raylı sistem durağından her 100 metrelik uzaklık, konut kirasında % 1.3’lük bir azalmaya yol açmaktadır. Raylı sistem dışında konut kirasını etkileyen ve anlamlı bulunan diğer değişkenler ise; konut büyüklüğü, konutun malzeme kalitesi, konutta giyinme odasının ve ebeveyn banyosunun olması, konutun yaşı ve konutun sosyo-ekonomik açıdan gelişmiş bir muhitte yer almasıdır. Araştırma sonuçlarının; politikacılara, belediyelerin ulaşım planlamalarına, emlak sektörü yatırımcılarına ve araştırmacılara yararlı olması düşünülmektedir.