KOAH’lı Hastalarda Sigarayı Bırakmaya Yönelik Transteorik Model Temelli Hemşirelik Müdahaleleri: Randomize Kontrollü Çalışma

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı, Kronik Obstrüktif Akciğer Has- talığı (KOAH) olan hastalarda transteorik modele dayalı hemşirelik gi- rişimlerinin sigara bırakma üzerine etkinliğini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmada deneysel bir tasar ım kullanılmıştır. Çalış- maya deney grubunda 33 KOAH hastas ı ve kontrol grubunda 35 KOAH hastası dâhil edilmiştir. Veriler Ocak 2016 ve Kas ım 2017 ta- rihleri arasında toplanmıştır. Veri toplama araçları arasında Tanımlayıcı Özellikler Formu, Fagerstrom Nikotin Bağımlılık Testi ve Transteorik Model için Karar Dengesi, Öz Yeterlilik, Değişim Aşamaları ve Deği- şim Süreçleri ölçekleri kullanılmıştır. Veri analizi için hem parametrik hem de parametrik olmayan testler kullan ılmıştır. Bulgular: Karar Dengesi alt ölçekleri, öz yeterlilik ve değişim süreçleri alt ölçek puan- ları evde hemşirelik girişimleri sonrasında deney grubunda anlaml ı farklılık göstermiştir. Değişim aşamalarında anlamlı iyileşme görülür- ken, deney grubunda 9 hasta, kontrol grubunda ise 2 hasta sigarayı bı- rakmış ve aralarındaki fark anlamlı bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmanın sonuçları ışığında, KOAH’lı hastaların sigarayı bırakmaları için evde bakımın desteklenmesi ve müdahalelerin Transteorik Model temelinde planlanması önerilmektedir. Sigara b ırakma girişimlerinde yer alan hemşirelerin sigara b ırakma rehberini kullanarak transteorik modele dayalı girişim uygulamaları önerilmektedir.