Tuzluluk Stresinin Topraksız Kültürde Yetiştirilen Domates Bitkisinde Bazı Gelişme and Fizyolojik Parametreleri ile Makro Bitki Besin Elementi Kapsamına Etkileri

Abstract

Domates (Lycopersicon esculentum L.) yaygın bir şekilde yetiştirilen sebze ürünlerinden biri olup, büyüme ve gelişme dönemi boyunca tuzluluğa orta derecede duyarlı bir bitkidir. Bu çalışmada, topraksız kültürde farklı tuz seviyelerinde yetiştirilen domates bitkisinde gelişmenin, makrobesin kapsamının ve fotosentetik pigmentlerin değişimi incelenmiştir. Denemede 2:1 torf: perlit (v/v) karışımından her saksı için 1500 gram alınıp 3 litrelik saksılara konulmuştur. Her saksıya bir domates fidesi dikilmiştir. Denemede besin solüsyonuna sodyum klorür (NaCl) artan konsantrasyonlarda [0 (T0), 14.4 mM (T1), 44.4 mM (T2) ve 70.4 mM (T3)] ilave edilmiştir. Besin çözeltisinde artan NaCl konsantrasyonu yaprak sayısını ve kök kuru ağırlığını önemli derecede azaltmıştır. Fakat bitki boyuna, gövde çapına, gövde ve yaprak kuru ağırlığına NaCl ilavesinin etkisi önemsiz bulunmuştur. Bununla birlikte, besin çözeltisindeki NaCl konsantrasyonundaki artışın, domates bitkisi yaprağında fotosentetik pigmentler üzerine etkisi anlamlı bulunmuştur. Besin çözeltisine T2 düzeyinde NaCl ilavesi kontrole (T0) göre yaprakta klorofil-b, toplam klorofil ve karotenoid kapsamını önemli derecede arttırmıştır. Besin çözeltisinde NaCl konsantrasyonu arttıkça yaprakta N ve P kapsamı artış gösterirken; K, Ca, Mg ve S kapsamı azalma göstermiştir. Ayrıca besin çözeltine NaCl ilavesi hasat sonu yaprak analizlerine göre yaprakta N, P, K, Ca, Mg ve S noksanlıklarına sebebiyet vermemiştir. Domates bitkilerinin tuzluluk stresine karşı adaptasyonunu arttırmak amacıyla, besin çözeltilerinde kontrollü NaCl uygulamaları ve etkin makro besin yönetimi stratejileri geliştirilmelidir.