Bazı hıyar çeşitlerinin kök-ur nematodları Meloidogyne arenaria ve M. incognita'ya konukçu reaksiyonu

Abstract

Kök-ur nematodları (Meloidogyne spp.) ile bulaşık alanlarda dayanıklı veya konukçuluk düzeyi düşük çeşitlerin yetiştirilmesi, mücadele açısından önemli avantajlar sağlamaktadır. Bu bağlamda, değişik çeşitlerin, kök ur nematoduna reaksiyonlarının bilinmesi önemlidir. Bu çalışmada, ticari olarak yaygın biçimde kullanılan 15 hıyar (Cucumis sativus) çeşidinin M. arenaria ve M. incognita'ya konukçuluk durumları serada saksı denemeleri ile değerlendirilmiştir. Hıyar çeşitlerinin tamamında, kök ağırlıkları, ilgili çeşidin nematod bulaştırılmayan kontrol grubuna göre artış göstermiş olmasına rağmen, bu artış miktarı M. arenaria ile bulaştırılan çeşitlerden 1 tanesinde (Toskono), M. incognita ile bulaştırılan çeşitlerden ise 2 tanesinde (Everest ve Seyhan) önemli seviyededir (P0,05). Denemeye alınan çeşitlerde, ilgili nematod türlerinin neden olduğu en yüksek urlanma oranı da bu çeşitlerde tespit edilmiştir. Hıyar çeşitlerinin tamamı, her 2 nematod türüne değişen seviyelerde reaksiyon göstermiş olup, 0-10 ur skalasına göre en düşük ur skalası değerleri M. arenaria için 2.8 ile Almino çeşidinde, M. incognita için 3.8 ile Venüs çeşidinde tespit edilmiştir. Nematod türlerinin hıyar çeşitlerindeki en yüksek ve en düşük üreme faktörü değerleri, M. arenaria için 5.84 ve 17.16, M. incognita için 8.28 ve 17.84'dür. Üreme faktörü bakımından nematod türüne göre önemli seviyede farklı reaksiyon gösteren 9 çeşitten 8'i ur skalası bakımından da farklılık göstermiştir.

Cultivation of resistant or poor hosts to root-knot nematodes provides significant advantages in nematode-infested areas. In this respect, it is important to know the reactions of the different varieties to the root nematodes. In this study, the host status of 15 cucumber cultivars (Cucumis sativus), which are widely used commercially, to M. arenaria and M. incognita was evaluated by a pot experiment in a greenhouse. Although nematode infection increased root weights of all cultivars compared to the controls, these increases were significant (P<0.05) only in 1 cultivar (Toskono) and other 2 cultivars (Everest and Seyhan) for M. arenaria and M. incognita, respectively. These cultivars also had the highest formation of galls for related nematode species among all tested. All of the cucumber cultivars were susceptible to different levels of both nematode species, and the lowest gall index according to the 0-10 gall index were detected in Almino with 2.8 for M. arenaria and Venüs with 3.8 for M. incognita. The highest and the lowest reproduction factors on cultivars were 5.84 and 17.16 for M. arenaria and 8.28 and 17.84 for M. incognita, respectively. Nine cultivars showed different reaction at the significant level in terms of reproductive factor compared to the nematode species and 8 of them also differed based on the galling index.