Değişen Mekân, Değişen Sınıfsallıklar: Samsun Kenti Örneğinde AVM'lerde Çalışan Kadın Satış Temsilcileri

Abstract

Samsun kenti, son birkaç on yıldır bir gerileme süreci içindedir. Yaklaşık son on yıllık süreç içerisinde ise bu gerileme sürecine sermayenin mekân üzerindeki politikaları çerçevesinde bir yanıt üretilme çabası dikkat çekmektedir. Yapılı çevrede meydana gelen değişikliklerin yanı sıra bu politikaların en önemli sonuçlarından biri de kentte en eskisi 2007 yılında kurulan AVM'lerdir. Bu çalışma Samsun örneğinde AVM'lerde çalışan kadın işçilere odaklanarak, bu mekânsal dönüşümün sınıfsal sonuçlarına bakmayı amaçlamaktadır. Bu çerçevede kent ölçeğinde üç ayrı AVM'de 60 satış temsilcisi kadınla, kadınların sosyolojik özellikleri, çalışma koşulları ve emek süreçlerini anlamaya odaklanan yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Genellikle genç, eğitimli, bekâr kadınların, gizli eksik istihdam koşullarında, asgari ücretle, geçici sürelerde çalıştığı ve duygusal ve bedeni niteliklerinin sermaye tahakkümünü artıran yoğun bir emek denetimine tabii hale geldiği görülmüştür.

In comparision with similar cities, Samsun has appeared in a recession process over the last three decades. However it has been aimed to overcome this process through the capital policies over the urban space in the past decade. Besides the other changes in the built environmet, one of the main results of these capital policies is the shopping malls which the oldest one is established in 2007. In this article, it is pointed out the results of these spatial changes in terms of class by focusing on woman workers who are employed in these malls as saleswoman. In this framework, the semi-structured interviews were used to reveal the sociological features, working conditions and labour process of saleswomen. They were interviewed in their working places. The sample consisted of 60 saleswomen. It is understood that the saleswomen are generally young, educated ang single women. They are generally working temporarily, under the hidden underemployment conditions and at a minimum wage. And their bodily and emotional features have become the object of the intensive labour control strategies which increase the domination of capital.