Samsun Azot Sanayii ( TÜGSAŞ ) ve Karadeniz Bakır İşletmeleri ( KBİ ) emisyonlarının çevre topraklarına olan etkileri

Abstract

Bu araştırmada Ülkemizin Orta Karadeniz Coğrafi bölgesinde yer alan Samsun ilinde Samsun Azot Sanayii (TÜGSAŞ) ve Karadeniz Bakır İŞletmeleri (KBİ) baca emisyonlarının çevredeki tarım topraklarının bazı kimyasal ve biyolojik özellikleri ile mikroelement kapsamlarına olan etkilerini belirlemek amaçlanmıştır. Bölgedeki hakim rüzgar yönü ve tarımsal alanların yayılma durumu dikkate alınarak üç ayrı doğrultuda alınan toprak örnekleri 0-5, 10-20, 20-40, 40-60 ve 60-80 cm derinliklerden alınmıştır. Fabrika uzaklığı ile toprakların pH değerleri ve kireç içerikleri arasında bir ilişki olmadığı, derinlikle pH ve kireç içeriğinde düşme olduğu belirlenmiştir. Toprağın biyolojik aktivitesini belirlemede kullanılan kriterlerinden CO2 üretimi ve dehidrogenaz (DHG) enzim aktivitesinde fabrikadan uzaklık ve yöne bağlı olarak karakteristik bir dağılım olmadığı saptanmıştır. Ayrıca fabrikalara yakın kesimlerde toprak yüzeyinde ağır metallerden Fe, Cu, Zn ve Mn birikimi olduğu ortaya konulmuştur.

The aim of this research is to determine the effects of the Chimney emissions of Samsun Nitrogen Industry and Black Sea Copper Enterprise, established in Samsun, located in the Middle Black Sea Geographical Region, on some chemical and biological properties and microelement contes of the surrounding agricultural soil. Since wind direction and extension of agricultural lands have been considered, soil samples have been taken from 0-5, 5-10,, 10-20, 20-40, 40-60 and 60-80 cm depths in three different directions. It has been found out that there is no relationship between factory distance and pH values, and between factory distance and lime content, that pH values and lime content decreased in dephts. It has been determined that there is no characteristic distribution dependent upon direction and factory distance in CO2 production and dehydrogenase (DHG) activity, which are the criteria used in the determination of the biological activity of the soil. Besides, it has been brought out that there is heavy metal accumulation such as Fe, Cu, Zn, Mn, on the surface of the soil in the parts close to the factories.