Sistemli yaklaşımla ekosistemin analizinde matematiksel modelleme yöntemi

Abstract

Bilgi sistemlerinin gelismesi ve bunların ekosistem arastırmalarına yansımaları, ekosistemlerde ortaya çıkan süreçlerin detaylı incelenmesinde matematiksel modellerin kullanılmasını daha da gerekli kılmaktadır. Ekosistemdeki süreçlerin biyolojik-kimyasal-fiziksel, matematiksel, mantıksal temsili modellerinin yapılması deneysel ve teorik bilgilere bağlı olmaktadır. Sistemli yaklasım model olusturmanın metodolojik temelini olusturduğundan, bu yaklasımın temel kavramlarının (model bilesenleri, bilesenleri etkileyen dıs ortam) belirlenmesi öncelikli problemlerdendir. Bu amaçla, “ekosistem”, “model’’, ve “modelleme” kavramları sistemli bir yaklasım ile ele alınarak, modellerin genel sınıflandırılması, modelleme yöntemindeki gerekli asamalar (konunun belirlenmesi, kavramlastırma, özellestirme, gözlem, tespit, kontrol, inceleme ve optimizasyon) incelenmis ve genel olarak tarım sistemlerinde uygulanabilir önemli bazı matematiksel modeller (temel kütle tasınım modelleri, verimlilik ve bitki büyüme modelleri) irdelenmistir.

The evolution and development of information technology, its impact on ecosystem studies has increased the importance of application of mathematical models in detailed analysis of processes occurring in ecosystems. The derivation of models, which represent biological-chemical-physical, mathematical and logical justification of processes occurring in ecosystem, is directly linked to theories and information obtained from experiments. Due to the fact that systematic approach is considered methodological base for model derivation, determining basic concepts (its components, relationship between its components and surrounding environment) of this approach is one of the most important issues in this subject. Therefore, this study emphasizes general classification of models, important phases (deriving subject, concept development, classification, observation, determination, control, analysis, and optimization) of modeling method by evaluating concepts of “ecosystem“, “model“ and “modeling“ in terms of systematic approach.