Maarif yıllıklarına göre Atatürk döneminde mesleki-teknik eğitim (1923-1938)

Abstract

Türk Eğitim Tarihi açısından önemli olan 1869 Maarif-i Umumiye Nizamnamesinde okulların sınıflandırılması yapılırken teknik öğretime önem verilmemiş yalnızca yüksek teknik öğretim Millî Eğitim Bakanlığı'nın görevleri içerisine kısmen eklenmiştir. Mesleki ve teknik eğitimde ortak eğitim kararlarının tespiti için 26 Mayıs 1927 tarihli ve 1052 sayılı "Meslek Mektepleri Hakkında Kanun" Resmî Gazete' de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Ancak Millî Eğitim Bakanlığı kanunda belirtilen maddeler doğrultusunda örgütlenemediği için mesleki ve teknik okullara yönelik faaliyetlerin Yüksek Öğretim Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmesi planlandı. Özellikle Atatürk dönemini (1923-1938) kapsayan süreçte Resmî Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren mesleki ve teknik öğretime yönelik kanunlar incelendiğinde Millî Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatı içinde Mesleki ve Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü sonraki yıllarda Kültür Bakanlığı merkez teşkilatı içerisinde Meslek ve Teknik Öğretim Genel Direktörlüğü kurulmuştur. Tez araştırmasında mesleki ve teknik öğretim sayısal verilerle yorumlanmadan önce Cumhuriyet'e miras kalan mesleki ve teknik öğretime yönelik alınan karar ve uygulamalar sonrası yapısal değişiklikler ele alınmıştır. Yabancı eğitim uzmanlarının yayınladığı raporlar eğitimin her alanında olduğu gibi mesleki ve teknik alanda uygulanması gereken önemli öneriler olarak görülmüştür. TÜİK'ten elde ettiğimiz maarif istatistikleri, kültür istatistikleri, ihsaiyyât mecmualarındaki verilerden yola çıkarak mesleki-teknik eğitimi, iller bazında okul, öğrenci ve öğretmen sayılarını, yıllara göre değerlendirirek tablo ve grafiklerle sonuçların okunması ve yorumlanması tez araştırmasında temel amaç olmuştur.

In the 1869 Maarif-i Umumiye Nizamnamesi, which is important for Turkish Education History, technical education was not given importance while the schools were classified, and only higher technical education was partially added to the duties of the Ministry of National Education. The "Vocational School Law" dated 26 May 1927 and numbered 1052 for the determination of joint education decisions in vocational and technical education was published in the Resmi Gazette and entered into force. However, due to the fact that the Ministry of National Education was not organized according to the articles specified in the law, it was planned to carry out the studies for vocational and technical schools by the General Directorate of Higher Education. When the laws on vocational and technical education that came into force after being published in the Resmi Gazette, especially in the period covering the Atatürk period (1923-1938), were examined, the General Directorate of Vocational and Technical Education was established in the central organization of the Ministry of National Education, and the General Directorate of Vocational and Technical Education was established in the central organization of the Ministry of Culture in the following years. In the thesis research, before the vocational and technical education was interpreted with numerical data, the structural changes after the decisions and practices regarding the vocational and technical education inherited from the Republic were discussed. The reports published by foreign education experts were seen as important suggestions that should be applied in the vocational and technical fields, as in every field of education. The main purpose of the thesis research was to evaluate the vocational-technical education, the number of schools, students and teachers on the basis of provinces, the number of schools, students and teachers on the basis of the data in the education statistics, cultural statistics and ihsaiyyat journals we obtained from TURKSTAT, and to read and interpret the results with tables and graphs.