Yeşilırmak Deltası'ndaki halofitik vejetasyonda zonlaşmaya etki eden bazı edafik faktörler üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışma, Yeşilırmak deltasındaki halofitik vejetasyonda zonlaşmayı etkileyen edafik faktörler ve etki derecelerinin belirlenmesi için yapılmıştır. 74 tür x 60 örnek parsel matrisinden, TWINSPAN tekniğiyle belirlenmiş 5 farklı halofitik komünite (Pancratium maritimum L., Elaeagnus rhamnoides (L.) A.Nelson, Salicornia perennans Wild., Juncus acutus subsp. acutus L., Tamarix smyrnensis Bunge.) nin çalışma alanındaki zonlaşmasında, lokal mikrotopoğrafik gradient, hidrolojik rejim ve bunlara bağlı oluşan toprak iyon konsantrasyonu (EC, Cl-, HCO3- , Ca+2, Mg+2, ve toplam A+K), pH ve anlık nem (%) değişimlerinin etkili olduğu, DCA ve CCA ordinasyon analizleri ile belirlenmiştir. Edafik parametrelerin komüniteler arasında ve mevsimsel olarak anlamlı değişiklikler gösterdiği Tek Yönlü Varyans Analizi (One Way ANOVA) ile belirlendikten sonra, bu edafik parametrelerin her bir komünitenin floristik kompozisyonundaki mevsimsel değişimler ile korelasyon gösterdiği Spearman rho testi ile belirlenmiştir. Araştırma alanında EUNIS habitat kodlama sistemine göre, üç farklı habitat tipine ait, beş farklı halofitik komünite yayılış göstermektedir. Bunlar: Kıyı Kumulları ve Kumlu Kıyılar (B1) habitat tipine ait Pancratium maritimum (B1.313) ve Elaeagnus rhamnoides (B1.611) komüniteleri ile Kıyısal Tuzlu Bataklıklar ve Tuzlu Sazlıklar (A2.5) habitat tipine ait Salicornia perennans (A2.5515) ve Juncus acutus subsp. acutus (A2.522) komüniteleri ve Güney Riparian Galerileri ve Çalılıkları (F9.3) habitat tipine ait Tamarix smyrnensis (F9.31343) komüniteleridir.

This study was carried out to determine the edaphic factors affecting zonation in the halophytic vegetation in the Yeşilırmak delta and their effect degrees. It was determined by DCA and CCA ordination analyzes that local microtopographic gradients, hydrological regime and soil ion concentration (EC, Cl-, HCO3- , Ca+2, Mg+2, ve top. A+K), pH ve soil humidity (%) changes were effective in the zonation of 5 different halophytic communities (Pancratium maritimum, Elaeagnus rhamnoides, Salicornia perennans, Juncus acutus subsp. acutus, Tamarix smyrnensis) determined by TWINSPAN technique from 74 species x 60 quadrat matrix. After it was determined by One Way ANOVA that edaphic parameters showed significant changes between communities and seasonally, it was determined by Spearman rho test that these edaphic parameters correlated with seasonal changes in the floristic composition of each community. In the study area, according to the EUNIS habitat coding system, it was determined that they spread to five different halophytic communities belonging to three different habitat types. These are: Pancratium maritimum (B1.313) and Elaeagnus rhamnoides (B1.611) communities belonging to the Coastal Sand Dunes and Sandy Coasts (B1) habitat type and Salicornia perennans (A2.5515) and Juncus acutus subsp. acutus (A2.522) communities belonging to the Coastal Salt Swamps and Salt Marshes (A2.5) habitat type and Tamarix smyrnensis (F9.31343) community belonging to the Southern Riparian Galleries and Scrubs (F9.3) habitat type.