Erişkin femur intertrokanterik kırıklarında uygulanan cerrahi tedavi sonuçlarının değerlendirilmesi / Mevlüt Doru; Danışman Birol Gülman.

Abstract

Femur intertrokanterik bölge kırıkları genellikle ileri yaşlarda ve osteoporoz zemininde sık görülür. Geriatrik popülasyonunun artması nedeniyle görülme sıkllığı da giderek artmaktadır. Tedavide amaç kırıklı hastanın en kısa zamanda kırık öncesi durumuna getirilmesi morbidite ve mortalitenin azaltılmasıdır. Bunun için genellikle cerrahi tedavi gereklidir. İntertrokanterik kırık tedavisinde seçilecek yönteme karar verilirken hastanın yaşı, genel durumu , sistemik problemleri , kemik kalitesi ve oluşan kırık tipi dikkate alınmaktadır. Kliniğimizde erişkin femur intertrokanterik kırıklarının tedavisinde dinamik kalça çivisi , dinamik kondiler çivi , pertrokanterik eksternal fiksatör ve Leinbach tipi protezle hemiartroplasti uygulanmaktadır. Bu çalışmada femur intertrokanterik bölge kırıklarının cerrahi tedavi sonuçlarını klinik ve radyolojik olarak değerlendirmek ve kliniğimizde kullanılmakta olan tedavi yöntemlerini karşılaştırmak amacıyla Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalında Ocak/ 1995 - Aralık/ 2000 tarihleri arasında cerrahi tedavi görmüş 75 kadın 86 erkek toplam 161 hasta kontrole çağrılarak ve takip dosyaları incelenerek elde edilen veriler değerlendirildi. Olguların yaş ortalaması 74±1.9 olup en çok kırık görüldüğü yaş erkeklerde 61-70, kadınlarda 71-80 arasıdır. Kırık oluş nedeni incelendiğinde ; %65 'inin basit travma ile olduğu görüldü. Hastaların %50.3'ünde sistemik hastalık bulunmakta olup ilk üç sırayı kalp , akciğer hastalıkları ve diabetes mellitus oluşturmaktaydı. Singh indeksine göre 104 hastada (%64.5) osteoporoz saptandı. Evans kırık sınıflamasına göre 46 hastanın (%28.6) kırığı stabil iken 115 hastanın (%71.4) kırığı instabildi. Olguların %80.1'i birinci haftada ameliyata alındı. % 49.7 'si genel, %50.3'ü lokal anestezi ile opere edildi. Altı hastada (3.7) intraoperatif, 43 hastada (%26.7) postoperatif erken , 40 hastada (%24.8) postoperatif geç komplikasyon görüldü. En sık erken komplikasyon enfeksiyondu , dokuz hastada (%5.5) oluştu. En sık geç komplikasyon ise varus deformitesiydi. 15 hastada (%9.3) gelişti. 11 hasta (%6.8) gelişen komplikasyonlara bağlı ikinci kez ameliyata alındı. Hastaların %56.6'sı ilk iki hafta içinde taburcu edildi.Kliniğimizde uygulanan tedavilerin Harris skorlamasına göre klinik başarı oranı %86.6 Foster skalasına göre radyolojik başarı oranı %89.0 bulundu. Uygulanan tedavi yöntemlerine göre klinik başarı oranları incelendiğinde ; Dinamik kalça çivisinde %86.1 , Lrinbach tipi protezle hemiartroplastide %88.3 , eksternal fiksatörde %84.6 , dinamik kondiler çivide %90.0 başarılı bulundu. Sonuç olarak ; genç kemik kalitesi iyi olan hastalarda dinamik kalça çivisi, yaşlı, osteoporotik, parçalı kırığı olan hastalarda vital bulgular cerrahi girişimi kaldırabilecek durumda ise hemiartroplasti , cerrahi müdaheleyi kaldıramıyacak durumda ise eksternal fiksasyon uygulanmasının başarılı sonuçlar vereceği kanaatine varıldı.