Kliniğimize kronik öksürükle başvuran hastalarda bronş hiperreaktivitesinin metakolin bronş provakasyon testi ile saptanması / Esra Arslan; tez danışmanı Oğuz Uzun

Abstract

Kronik öksürük, göğüs hastalıkları polikliniğine başvuru nedenleri arasında sık karşılan bir semptomdur. Kronik öksürüğe akciğer problemleri yol açabildiği gibi, bazı akciğer dışı durumlar da öksürük oluşumuna neden olabilir. Dünyada yapılan çalışmalarda kronik öksürüğe neden olan hastalıklar arasında en sık postnazal akıntı sendromu, astımve gastroözofagealreflü yer almaktadır.Yapılan tanısal testler sonucunda tanıya ulaşılamayan olgularla da karşılaşılmaktadır. Çalışmamızın amacı, üçüncü basamak bir merkez olan üniversite hastanemize kronik öksürük şikayeti ile başvurup, tanısal işlemler sonucu nedeni tam olarak saptanamayan olgularda metakolinle bronş provokasyon testi (BPT) yaparak bronş hiperreaktivitesi ve öksürükle seyreden astımı saptamaktır. Eylül 2011 ile Aralık 2012 tarihleri arasında kronik öksürük nedeni ile Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları polikliniğine başvuran hastalar prospektif olarak değerlendirildi. Hastaların detaylı hikayeleri alınıp, fizik muayeneleri yapıldıktan sonra tümüne akciğer grafisi, sinüs grafisi (water?sgrafi) çekildi. Tam kan sayımı, eritrosit sedimentasyon hızı, karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri, spirometrik inceleme yapıldı. Sonraki aşamalarda klinik olarak gerekli görülen hastalara ileri tetkikler (bilgisayarlı toraks tomografisi, gastroskopi, gastroözofagialreflü sintigrafisi) istendi. Yapılan tetkikler sonucu öksürüğe neden olan etken saptanamayan hastalara bronş provokasyon testi uygulanarak bu seçilmiş hasta grubu çalışmaya dahil edildi. Kronik öksürük semptomu nedeni ile tetkik edilip öksürük nedeni saptanamayan toplam 40 hasta çalışmaya alındı. Hastaların 10?u (%25) erkek, 30?u (%75) kadın idi. Hastaların 30?unda (%75) bronş provokasyon testi negatif (PD20 >16 mg/ml), 10 hastada bronş provokasyon testi pozitif olarak saptandı. Bronş provokasyon testi negatif olan hastaların 4?ünde (%13,3) çevresel maruziyet, 8?inde (%26,6) postenfektif öksürük, 5?inde (%16,6) rinit, öksürük nedeni olarak saptandı. Bronş provokasyon testi negatif olan 13 hastada (% 43,3) ise öksürük nedeni saptanamadı. Sonuç olarak çalışmamızda kronik öksürük etyolojisi saptanamayan seçilmiş bir hasta grubu çalışmaya alındığı için diğer çalışmalardan farklıdır. Yapılan diğer çalışmalarda kronik öksürüğün sık nedenleri ekarte edilmeden bronş provokasyon testleri uygulanarak araştırma yapılmıştır. Çalışmamızda ise diğer tanısal testleri normal olan ve tanı koyulamamış bir hasta grubuna bronş provokasyon testi yapılarak bu grupta bronş hiperreaktivitesi ve öksürükle seyreden astımsaptanmaya çalışıldı. Yaptığımız çalışmayla nedeni saptanamayan kronik öksürük şikayetiolan hastaların %25?ine BPT ile bronş hiperreaktivitesi ve öksürükle seyreden astım tanısı konulabileceğini gösterdik.