Acil servise dispne yakınması ile başvuran olgularda yakınma şiddeti ile klinik ve laboratuar verilerinin değerlendirilmesi / Bora Arslan; tez danışmanı Meftun Ünsal

Abstract

Dispne acil servise sık başvuru nedenlerinden biridir. Altta yatan neden çoğunlukla kalp ve akciğer kaynaklıdır. Buna rağmen acil servislerde ayırıcı tanısı bazen zor olur. Bu çalışmanın amacı dispne ve benzeri olabilecek yakınmalarla acil servise başvuran hastalarda ‘Medical Research Council’ (MRC) ve Borg dispne skalasının dispne şiddetini ölçmede, acil servise kabulde ve takip sırasında kullanılabilirliğini araştırmaktır.Çalışmamızda Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servisi’ne 01.05.2007–31.10.2007 tarihleri arasında dispne yakınması ile başvuran olgular prospektif olarak değerlendirildi. Dispne yakınmasının şiddeti MRC ve Brog dispne skalası kullanılarak hasta, Brog skalası aracılığıyla da hekim tarafından değerlendirildi. Dispne şiddeti yaş, nabız ve solunum sayısı, arter kan gazı (AKG) parametreleri, cinsiyet, entübasyon işlemi, taburcu, eksitus olma, hastaneye yatış durumu ile karşılaştırıldı.Çalışmaya 395 hasta dâhil edildi. Dispnenin tüm acil başvurular arasındaki sıklığı %4,7 bulundu. Hastaların yaş ortalaması 64,0±12,5 yıl, kadın erkek oranı 0,6 idi. MRC dispne skoru ile yaş, solunum sayısı, AKG parametreleri, sigara içme durumu arasında ilişki saptandı. Hastanın değerlendirildiği Brog dispne skoru ile yaş, PCO2, cinsiyet ve sigara içme durumu arasında ve hekimin değerlendirdiği ile sadece yaş arasında ilişki saptanmadı. Tüm dispne skorları ile acil serviste takip ve hastanede yatış süresi arasında ilişki bulunmadı.Hastalara en sık akciğer ödemi/konjestif kalp yetmezliği (%27,9), akut koroner sendrom (%11,6), kronik obstrüktif akciğer hastalığı (%10,6), pnömoni (%7,7) ve pulmoner tromboemboli (%5,8) tanısı kondu.Çalışmamızda dispne skorlarının vital bulgular ve AKG parametreleriyle ilişkisi saptandı. Elde edilen verilere göre MRC ve Brog dispne skorları hasta kabul, hastane içi nakiller, taburcu olma gibi değerlendirmeler için acil serviste kullanılabileceği düşünüldü. Ayrıca dispne yakınması ile başvuran tüm hastalarda uygulanabileceğini gösterdiğinden, bu konuda yapılacak çalışmalara ışık tutulabilir.