Şevket Rado'nun Eşref sat ve sözün gelişi adlı eserlerinde eğitimle ilgili konularda etkin dil yapıları / Sami Baskın; Danışman Mustafa Kırcı

Abstract

Bir metnin ana malzemesi dildir.Dil ise bir dizge(sistem) olup sözdizimi,anlam ve fonetikten oluşur.Bu oluşturucuları bir araya getirmek,kullanmak kişiden kişiye değişir.Bunları incelemek , metin oluşturucunun iletişimde etkin olabilmek için neler yaptığını ortaya çıkarmak, onun iletişim şifrelerini çözmek demektir.Ancak sözdizimi, anlam ve fonetik bir bütün olarak ele alınıp incelenebileceği gibi yapılan araştırmanın konusu gereği bunlardan herhangi biri ele alınıp tek başına incelenebilir.Bu çalışmada Şevket Rado'nun iki eseri Sözün Gelişi ve Eşref Saat incelenmiştir.Anlam boyutunda yapılan bu incelemede amaç, eğitim ile ilgili Rado'nun görüşleri ve yazarın bunları anlatırken hangi dilsel yapılardan yararlandığını ortaya çıkarmaktadır.Adı geçen iki eserde bulunan tüm metinler tematik bir inceleme sonrası eğitimle ilgili bulunanlar alınmış, diğerleri ise çalışmanın kapsamı dışında bırakılmıştır. Eğitimle ilgili olanlarda eğitim sisteminin tanımlanmasına uygun olarak gruplandırılmıştır. Eğitim işleyişi bakımından bir fabrikaya benzetilmiş ; girdileri, işlemleri, çıktıları ve dönütü olan bir sistem olarak kabul edilmiştir.Bu çalışmada eğitim sistemine ait Radonun söyledikleri ve nasıl söylediği incelenmiştir.Rado'nun eğitim konusunda öğretmenden kitaba eğitim programından ailenin eğitimdeki yerine pek çok konuya değindiği görülmüştür.Dile getirdiği bu konuları daha etkin ve anlaşılır kılmak için de atasözlerinden , deyimlerden , argodan , alıntılardan… yararlandığı saptanmıştır.