El-Irâki ve tefsîru'l-Kur'an'ın özellikleri / Celal Eker; Danışman Ishak Yazıcı

Abstract

Asıl adı Abdülkerim b. Ali b. Ömer el-İrâkî olan müfessir 622/1225 veya 623/1226 yılında Mısır’da doğmuştur. Müfessir el-İrâkî, Abdülhamid b. Abdisselam es-Sülemî, Behâüddin İbn Nühâs ve Muhammed b. Abdirrahman et-Tilimsâni’ den ders almıştır. Ebu Hayân el-Endelûsî ile Subkî de müfessirden ders almışlardır. Tefsir, fıkıh, usûl ve lügat ilimlerinde uzman bir şahsiyet olan müfessirlerin görüşlerine ilmî konularda atıfta bulunmuştur. Öte yandan müellif, yazı ve hesap konularında liyakat sahibi olup, hüsn-i hat sanatıyla uğraşmış ve şiirler yazmıştır. Âmâ olan müfessir, 704/1304 yılında Kâhire’ de vefat etmiştir."Tefsîru’l Kur’ân" adlı eseri, onu en meşhur eserlerinden biridir ve yurt içinde üç adet el yazma nüshası mevcut bulunmaktadır. Müellif, eserini yazarken çoğunlukla Zemahşerî’nin Kesşâf adlı tefsirinden yaralanılmıştır. Tefsîru’l-Kur’ân, dirâyet ağırlıklı bir tefsirdir. Ancak tefsirde rivâyetlere çokça yer verildiği de olmuştur.Ehl-i Sünnet’in görüşlerini benimseyen ve amelde Şafiî mezhebine mensup olan İrâkî, âyetleri tefsir ederken daha çok kelâmî ve fıkhî konuları açıklamıştır. Tefsîru’l-Kur’ân’da fıkıh konuları ile âyetlerin dil açısından tahlillerine dair açıklamalarına da sıkça yer verilmiştir. Ayrıca müfessir, yer yer Tefsîru’l-Kur’ân’da esbâb-ı nüzûl ve nasih-mensûh gibi Kur’ânî ilimlere de yer verilmiştir.Sonuç olarak Tefsîru’l-Kur’ân, lüzumsuz ayrıntılardan uzak olması ve çz bilgiler içermesi sebebiyle veciz bir tefsirdir.