Özürlü çocuğu olan ana-babaların umutsuzluk düzeyleri / Mustafa Kutlu; Danışman Kurtman Ersanlı.

Abstract

Bu araştırmada özürlü çocuğu olan anne ve babaların umutsuzluk düzeyleri incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, Ankara, Adana, Samsun ve Malatya'da 1996 1997 eğitim, öğretim yılında çeşitli özür grubuna, eğitim, öğretim ve rehabilitasyon hizmeti veren toplam 22 özel ve resmi özel eğitim kuruma devam eden çeşitli özür grubuna sahip çocuğu olan 403 anne-baba ile bu süre içerisinde yine anılan illerde bulunan 5 rehberlik ve araştırma merkezine başvuran 117 anne-baba olmak üzere toplam 520 anne-babadan oluşmuştur. Araştırma özürlü çocuğu olan anne-babaların umutsuzluk düzeyi 'Beck Umutsuzluk Ölçeği (Beck Hopelessness Scale) ' ile anne-babaların çeşitli kişisel niteliklerine ilişkin bilgiler ise 'Kişisel Bilgi Formu' ile elde edilmiştir. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde 't-testi' tekniği kullanılmıştır. araştırmada elde edilen sonuçlar şöyle özetlenebilir. 1. Özürlü çocuğu olan annelerin umutsuzluk düzeyi, babalarınkinden daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. 2. Özürlü çocuğu olan annelerin gelecekle ilgili umutsuzluk duygu düzeyi, babaların gelecekle ilgili umutsuzluk duygu düzeylerinden daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. 3. Özürlü çocuğu olan annelerin motivasyon kaybı düzeyi puanları ortalaması, babaların motivasyon kaybı düzeyi puanları ortalamasından daha yüksek olmasına rağmen bu ortalamalar arasında anlamlı bir farkın olmadığı ortaya çıkmıştır. 4. Özürlü çocuğu olan annelerin gelecekle ilgili olumsuz beklenti düzeyleri puanları ortalaması, özürlü çocuğu olan babaların gelecekle ilgili olumsuz beklenti düzeyleri puanları ortalamasından yüksek olmasına rağmen aralarında anlamlı bir farkın olmadığı ortaya çıkmıştır. 5. Özürlü kız çocuğu olan annelerin umutsuzluk düzeyi puanların ortalaması, erkek çocuğu olan annelerin umutsuzluk düzeyi puanlarının ortalamasından daha yüksek olmasına rağmen, özürlü çocuğunun cinsiyetinin annelerin umutsuzluk düzeyi üzerinde önemli bir etkisinin olmadığı ortaya çıkmıştır. 6. Özürlü kız çocuğu olan babaların umutsuzlık düzeyi puanlarının ortalaması, erkek çocuğu olan babaların umutsuzluk düzeyi puanlarının ortalamasından daha yüksek olmasına rağmen, özürlü çocuğunun cinsiyetinin babaların umutsuzluk düzeyi üzerinde önemli bir etkisinin olmadığı ortaya çıkmıştır. Elde edilen bulgular tartışılmış, uygulamaya ve ilerde bu konuda yapılacak bazı araştırmalara dönük önerilerde bulunulmuştur.