Osteoporoz tanısında panoramik mandibular indeks ve panoramik radyografik densitenin dexa ile karşılaştırılması / Oya Kademoğlu; Danışman Peruze Çelenk

Abstract

Osteoporoz, düşük kemik kütlesi ve kemik dokusunun mikromimarisindeki bozulma sonucu kemik kırılganlığının artması ile oluşan bir hastalık olarak tanımlanır.Bu çalışmanın amacı, osteoporoz tanısında panoramik radyografilerin tanı değerini araştırmaktır. Çalışmada kliniğimize çeşitli nedenlerle başvuran ve son bir ay içerisinde dual enerji X-ray absorbsiyometri (DEXA) ölçümleri yapılmış olan 45-60 yaş arası 120 kadın yer aldı. WHO sınıflamasına göre bunlardan 30'u normal, 50'si osteopenili ve 40'ı osteoporozlu idi. Hastalardan, stepwedge yerleştirilerek ortopantomogram alındı. Filmler standart koşullarda banyo edildi. Ayrıca hastalardan; menapoza girip girmedikleri, menapoz girme şekilleri, menapoz süreleri, eğitim düzeyleri, meslekleri, yaşları, boyları, kiloları ve sigara içip içmedikleri hakkında bilgi edinildi. Alınan filmlere gonial kortikal indeks, mandibular kortikal kalınlık, mandibular inferior korteks, superior-inferior panoramik mandibular indeks ve antegonial indeks gibi radyomorfometrik ölçümler ile densitometrik ölçümler uygulandı. Densitometrik ölçümler optik densitometre cihazı ile aynı kişi tarafından ölçüldü ve değerlendirildi. Radyomorfometrik ölçümler dijital kumpas ile yapıldı. Verilerin değerlendirilmesinde istatistiksel testler kullanılmıştır. Radyomorfometrik ölçümlerden, gonial kortikal indeks, mandibular kortikal kalınlık, superior-inferior panoramik mandibular indeks, mandibular inferior korteks ve antegonial indekslerde normal ve osteoporozlular arasında istatistiksel olarak anlamlı fark gösterirken, densitometrik ölçümlerde normal ve osteoporozlular arasında fark bulunamadı. Çalışmamızın sonucunda, osteoporoz teşhisinde radyomorfometrik ölçümlerden alveoler kret rezorpsiyonu hariç diğer indekslerin tanı değerinin olduğuna, densitometrik ölçümlerin ise yeterli derecede duyarlı olmadığı kanısına varılmıştır.