Karaciğer yetmezlikli tavşanlarda farklı anestezi teknikleri için lidokain metabolizmasının karşılaştırılması / Nükhet Çelebi; Danışman Mehtap Muğlalı

Abstract

Bu çalışmada karbon tetraklorür ile kronik karaciğer hasarı (KKH) oluşturulan tavşanlarda lokal infiltratif anestezi (İA) ve mandibular anestezilerden (MA) sonra oluşan serum lidokain konsantrasyonları araştırılmıştır. Bu amaçla 21 adet Yeni Zelanda tavşanı ( ortalama canlı ağırlık:30,5±0,15 kg) kullanıldı. 12 hafta sonra CCl(4) uygulanan ve çalışma gruplarını oluşturan 1. grupta MA (KKH-MA, n=7) ve 2. grupta İA (KKH-İA, n=7); toplam 7 adet sağlıklı (S) tavşanın tekrarlı kullanıldığı kontrol gruplarını oluşturan 3. grupta MA (S-MA, n=7) ve 4. grupta İA (S-İA, n=6) uygulandı. Her bir tavşana toplam 0,4ml %2’lik lidokain HCl verildi ve tüm tavşanlardan lokal anesteziden hemen önce ve anesteziden sonra 10. ve 30.dk.lar ile 1., 2., 6., 8. ve 24. saatlerde kan alındı. Her iki anestezi yöntemiyle elde edilen anestezi etkinlik süreleri kaydedildi. Çalışma sürecinde tüm tavşanlarda serum alanin aminotransferaz (ALT), aspartat aminotransferaz (AST),?-glutamil transferaz (GGT) enzmileri ve total/direkt biluribin düzeyleri takip edildi ve çalışma sonunda sakrifiye edilen hayvanlardan karaciğer örnekleri alındı. Serum lidokain düzeyleri gaz kromatografi-kütle spektrometre yöntemi kullanılarak ölçüldü. 12hafta sonunda çalışma grubuna dahil edilen 14 tavşanda KKH oluştu.12. hafta ortalama serum ALT, AST ve GGT değerleri başlangıç değerlerine göre istatistiksel olarak anlamlı oranda yüksek bulundu(p<0,05). Ancak ortalama serum direkt ve total bilirubin düzeyleri istatistiksel olarak farklı değildi(p>0,05, One Way ANOVA, Duncan). Serum lidokain konsantrasyonları yalnızca 10., 30., 60. ve 120. dk. larda ölçülebilir düzeydeydi ve tüm gruplarda zamanla farklılık gösteriyordu(p<0,05). Tüm gruplarda en yüksek konsantrasyon 10. dk. da izlendi (p<0,05, One Way ANOVA, Duncan). 10 dk. da KKH-İA ile S-İA’ da ortalama serum lidokain konsantrasyonu KKH-MA ile S-MA’dan anlamlı düzeyde yüksek bulundu. 30 ve 60. dk larda KKH-İA diğer gruplardan daha yüksek konsantrasyonlara sahipti. 120. dk da ise en yüksek konsantrasyon KKH-İA’da bulunurken en düşük konsantrasyon ise S-MA’da izlendi(p<0,01, One Way ANOVA, Duncan). Anestezietkinlik süreleri gruplar arasında istatistiksel olarak birbirinden farklı değildi (p>0,05, One Way ANOVA, Duncan ). Sonuç olarak serum lidokain konsantrasyonu KKH’ da artmaktadır. Bununla birlikte, sağlıklı ve KKH olan tavşanlarda İA’larla oluşan serum lidokain konsantrasyonları mandibular anestezilerden daha yüksektir.