Giresun ilinde yetiştirilen bazı sebze türlerinde nitrat (NO3)-Nitrit (NO2) ve mineral madde kapsamlarının arazi topografyasına bağlı olarak değişimleri / Çetin Devrim Yıldıran; Danışman Ahmet Korkmaz.

Abstract

Bu araştırmanın amacı arazilerin topografik pozisyonlarına bağlı olarak bazı sebze türlerinde akümüle olan nitrat ve nitrit kapsamları ile sebzelerin N, P, K, Ca, Mg, S, Fe, Mn, Zn, Cu, ve B kapsamlarındaki değişimleri incelemektir.Yaprak lahananın (Brassica olereacea var. acephala) nitrat içeriği 51.30-5467.50 mg NO3/kg TM arasında bulunmuş; ortalama nitrat içeriği yönünden köyler Yaslıbahçe]Erimez]Eriklik]Demirci]Kayadibi]Bahçeli şeklinde sıralanmıştır. Bütün köylerde arazilerin etek pozisyonlarında, üst pozisyonlara göre, yaprak lahananın nitrat içeriği yüksek bulunmuştur. Marulda (Lactuca sativa) nitrat içeriği 150.30- 3007.50 mg NO3/kg TM arasında olup ortalama nitrat içeriği yönünden marul örneklerinin alındığı köyler Biroğul]Bağlar]Avutmuş şeklinde sıralanmışlardır. Bütün köylerde arazilerin etek pozisyonlarında, üst pozisyonlara göre, marulun nitrat içeriği yüksek bulunmuştur. Ispanakta (Spinaciae olereacea) nitrat içeriği 81.50- 907.50 mg NO3/kg TM arasında değişmiş; ıspanak örneklerinin alındıkları köyler ortalama nitrat içeriği yönünden Avutmuş]Bağlar]Biroğul şeklinde sıralanmışlardır. Örneklenen köylerde arazilerin etek pozisyonlarından alınan ıspanağın nitrat içeriği arazinin üst pozisyonlarına göre yüksek bulunmuştur. Beyaz başlahanada (Brassica olereacea var. capitata subvar alba) nitrat içeriği 63.99- 539.25 mg NO3/kg TM arasında değişmiş; beyaz başlahananın ortalama nitrat içeriği yönünden köyler Yedikardeş]Küt-Küt şeklinde sıralanmıştır. Örneklenen köylerde arazinin etek pozisyonlarından alınan beyaz başlahananın nitrat içeriği üst pozisyonlara göre yüksek bulunmuştur. Sebzelerin NO2 kapsamları türlere, köylere, arazinin topografyasına göre farklı olmakla birlikte yaprak lahanada nitrit içeriği genellikle 1 mg NO2/kg TM altında, marulda 0.20-19.07 mg NO2/kg TM arasında, ıspanakta 0.82-37.02 mg NO2/kg TM arasında beyaz başlahanada 0.16-1.05 mg NO2/kg TM arasında bulunmuştur. Değişim sebzelere göre farklı olmakla birlikte ıspanakta NO2 diğer sebzelere göre yüksek bulunmuştur. Genel olarak sebze türlerine, köylere ve arazilerin topografik pozisyonlarına bağlı olarak bazı sebze türlerinde azot, fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum, çinko ve bor kapsamı düşük bulunmuştur.