Farklı tuzluluk düzeylerindeki sulama sularının, biberde (capsicum annuum L.) bazı büyüme, gelişme ve verim parametrelerine etkisi / Emine Ekmekçi Altunal ; Danışman Mehmet Apan

Abstract

Bu çalısma, sulama suyu kalitesi ve Ca:Mg oranının, sivri biber (Capsicum annuum L.) bitkisinin verimine, bitkinin bazı özelliklerine ve toprak tuzluluguna olan etkilerini arastırmak amacıyla, serada olusturulan lizimetrelerde yürütülmüstür. Arastırmada, 4 sulama suyu tuzlulugu (T1=1.0 dSm-1, T2=2.5 dSm-1, T3=4.0 dSm-1 ve T4=6.0 dSm-1) konuları ve To-Kontrol=0.41 dSm-1 ile, 2 Ca:Mg oranı (O1=1:1 ve O2=3:1) konuları tesadüf parsellerinde faktöriyel düzende 3 tekrarlamalı olmak üzere ele alınmıstır. Arastırma sonuçlarına göre; sulama suyu tuzlulugunun artmasıyla, biber verimi, meyve çapı, meyve boyu, bitki boyu, bitki kök derinligi, bitki gövde çapı ve su tüketimi degerleri önemli ölçüde azalmasına karsılık, toprak tuzlulugu, meyvedeki kuru madde miktarı, meyve, yaprak ve dallardaki toplam kül miktarları önemli ölçüde artmıstır. Ca:Mg oran denemesi meyve boyuna istatistiksel anlamda etki etmezken, oranın 1:1'den 3:1'e çıkması meyve çapını azaltmıs ve istatistiksel olarak önemli derecede etkilemistir. Bitki boyu ve bitki kök derinligi degerleri Ca:Mg oran degisiminden istatistiksel olarak etkilenmezken, bitki gövde çapı oran denemesi ile önemli ölçüde azalma göstermistir. Ca:Mg oranındaki degisim meyve, yaprak ve dal kül miktarlarını etkilemezken, kuru madde bakımından yalnızca dal kuru madde degerlerini istatistiksel anlamda etkilemistir. Arastırmada lizimetrelerden elde edilen ortalama verim degerleri, iki farklı Ca:Mg oran denemesi (O1 ve O2) ve sulama suyu tuzlulugu açısından büyükten küçüge sırasıyla To (1748.11), T1 (1096.03 ve 815.62), T2 (948.56 ve 1039.97), T3 (366.29 ve 518.97) ve T4 (319.56 ve 395.62) gr/bitki olarak belirlenmistir. Kontrol konusuna göre (To) hesaplanan oransal verim degerlerine göre, en fazla verim azalması %81.7 olarak T4O1 konusunda gözlenirken, en az verim azalması %37.3 olarak T1O1 konusunda olmustur. Sulama suyu tuzlulugu ve toprak tuzlulugu karsılıklı incelendiginde, toprak tuzlulugunun, uygulanan sulama suyu tuzluluguna paralel olarak arttıgı görülmüstür. Derinlige baglı olarak toprak tuzlulugu degerleri incelendiginde; genel olarak tuzlulugunun hem çiçeklenme hem de hasat döneminde 10-20 cm ve 20-30 cm'den alınan topraklarda, 0-10 ve 30-40 cm derinliklere nazaran daha fazla oldugu gözlenmistir. Bunun nedeni olarak, bitki kök yogunlugunun daha fazla oldugu bölgelerde tuzlulugun kısmen daha yüksek oldugu düsünülebilir. Topraktaki buharlasma ve bitkinin kullandıgı suyun toplamı olarak ifade edilebilen bitki su tüketimi, sulama suyu tuzlulugunun en düsük oldugu To-Kontrol konusunda en yüksek degere (470.02mm) ulasmıstır. Sulama suyu tuzlulugunun artması ile birlikte topraktaki tuzluluk artmıs, buna baglı olarak toprak osmotik potansiyeli yükselmis ve bitkilerin su alımı azalmıstır. Sonuç olarak ta bitkilerin su tüketimi degerleri düsmüstür. Sulama suyu tuzlulugu açısından ortalama su tüketimi degerleri T1 (389.80 mm), T2 (333.20 mm), T3 (284.65mm) ve T4 (210.63 mm) olarak bulunmustur.