Zirai mücadele ilacı karbaril'in çevredeki kalıntı durumunun incelenmesi / Ahmet Uyanık; Danışman Mustafa Özdemir.

Abstract

Bu çalışmada , Karadeniz Bölgesi'nde fındık tarımında yaygın bir şekilde kullanılan karbaril adlı zirai mücadele ilacının parçalanma süresine , sıcakllık ve nem parametrelerinin ne ölçüde etkili olduğu araştırılmıştır. Bu amaçla ortalama olarak 40°C , %43 nem ; 16°C; %94 nem ; 5°C, %63 nem şartlarında toprakta ; 15°C, %78 nem şartlarında ise yeşil yapraklı bitkiler üzerinde denemeler yapılmıştır. Bölgenin iklim şartlarının araştırmayı arazide sağlıklı bir şekilde yürütmeye uygun olmaması yüzünden çalışmalar , laboratuvarda kurulan modeller üzerinde gerçekleştirilmiş , deneylerden elde edilen sonuçlar zamana karşı ( % ) Bağıl karbaril grafikleri halinde sunulmuştur.Parçalanma reaksiyonunun 1. mertebeden yürüyen bir reaksiyon olduğu grafiksel olarak bulunmuştur. Yapılan değerlendirmelerde parçalanma sürelerine ortam nemliliğinin önemli ölçüde etkili olmadığı , fakat sıcaklığın parçalanma üzerinde etkin rol oynadığı tesbit edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre karbarilin sıcaklık ve nem miktarına bakılmaksızın yeşil çevre ortamında topraktan daha kısa sürede parçalandığı, fakat parçalanma süresinin sözü edilen şartlarda hiç bir zaman literatürde belirtildiği kadar kısa olmadığı tesbit edilmiştir. Kloranil testi ile yapılan kalitatif çalışmalarda temel bozunma ürünü a-naftol tesbit edilmiş , toprakta sadece fiziksel adsorbsiyon yoluyla tutulduğu kanısına varılmıştır. Bu kanıdan yola çıkarak a-naftolun yaygın kullanımın sonucunda Karadeniz Bölgesinde potansiyel olarak gittikçe artacağı tahmin edilerek ileride ortaya çıkması muhtemel tehlikelere karşı çevrecilerin ve araştırmacıların dikkati çekilmiştir. Parçalanma süresinin izlenmesinde İnce Tabaka Kromatografisi metodu kkullanılmış , leke alanları literatürde henüz gözlenmeyen grafik kağıdına fotokobi çekme yoluyla hesaplanmıştır.