1, 10-fenantrolin ve etilendiamin içeren karışık ligantlı bazı geçiş metal-süksinato komplekslerinin sentezi, spektroskopik, termik ve yapısal özelliklerinin incelenmesi / Selçuk Demir; Danışman Veysel T. Yılmaz.

Abstract

Süksinit asitin iyonlaşması ile oluşan süksinat (suc) anyonunun , 1,10-fenantrolin (phen) ve etilandiamin (en) içerek karışık ligantlı Co(II),Ni(II),Cu(II),Zn(II),Cd(II) ve Hg(II) kompleksleri sentezlenerek spektroskopik ve termik özellikleri incelendi. Metal kompleksleri , metal süksinatlar ve amin ligantlarını içeren çözeltilerin karıştırılmasıyla hazırlandı. Komplekslerin manyetik duyarlıkları ölçülerek spin manyetik momentleri hesaplandı.Co(II),Ni(II) ve Cu(II) komplekslerinin paramanyetik Zn(II), Cd(II) ve Hg(II) komplekslerinin ise beklenildiği gibi diyamanyetik olduğu belirlendi. Komplekslerin elmentel analiz IR ve UV-VIS çalışmaları yapıldı. Bu çalışmalar sonucunda Co(II) ve Ni(II)-phen kompleksleri ile Cu(II) ve Zn(II)-en komplekslerinin oktahedral ,diğerlerinin ise tetrahedral geometriye sahiip oldukları önerildi. Komplekslerde Metal :suc oranı 1:1'dir. M-phen oranının Co(II) ve Ni(II) kompleksi için 1:2, diğerleri için 1:1 olduğu belirlendi. en kompleksleri için M-en oranının Cu(II) ve Zn(II) komplekslerinde 1:2, Ni(II), Cd(II) ve Hg(II) komplekslerinde ise 1:1 olduğu tespit edildi. Komplekslerin IR spektrumlarında suc ligantına ait olan asimetrik ve simetrik karboksilat gerilme frekansları arasındaki farka bakılarak ligantın metale kaç dişli olarak bağlandığı açıklandı. Komplekslerin termik davranışları TG,DTG ve DTA teknikleri ile incelendi. Bu çalışmalar sonucunda hidrat veya ligant suyu içeren komplekslerinöncelikle sularını kaybettikleri daha sonra da amin ligantlarının ayrılmasıyla kararlı metal-süksinat ara ürününün oluştuğu belilendi. Bu ara ürünlerin de daha yüksek sıcaklıklarda karşılık gelen metal oksitleri oluşturmak üzere bozunduğu belirlendi. Elde edilen kristallerden aquabis (1,10-fenantrolin)süksinatokobalt(II) 1.5 hidrat monobütanol ; [Co(suc)(H2O)(phen)2].1.5H2O.C4H10O kompleksinin yapısı tek kristal X-ışınları kırınımı yöntemiyle aydınlatıldı. Çözücü olarak kullanılan bütanol moleküllerinden bir tanesinin de kompleksin yapısına dahil olarak kristali hidrojen bağlarıyla kararlı kırıldığı görüldü. Bu komplekste Co(II) iyonu bir su , bir suc ve iki phen ligantı içeren bozulmuş oktehedronun merkezindedir. suc ligantı negatif yüklü oksijen atomlarında n birini kullanarak metale tek dişli olarak bağlanmıştır.phen ise N atomlarından iki dişli olarak metali koordine etmiştir. Yapıda kristal suları da bulunmaktadır. Ayrıca tetraaquabis (1,10-fenantrolin )-di-u-süksinatdi-mangan (II) dihitrat kristalinin yapısı da tek kristal X-ışınları kırınımı yöntemiyle aydınlatıldı . Bu kompleks dimerik olarak kristallenmektedir. suc ligantları ise şelatlayıcı ve köprü olarak metal iyonun negatif yüklü oksijen atomları üzerinden koordine etmiştir. Molekül geometrisi aşırı bozulmuş oktahedrondur.