Beta-glukan ve taksol etkisiyle fare (Mus musculus) karaciğerinde oluşan histolojik değişikliklerin ışık mikroskobu düzeyinde araştırılması / Dilek Karaduman; Danışman Banu Eren

Abstract

Bu çalışmada, antineoplastik bir ajan olan taksol ile güçlü bir antioksidan ve immünomodülatör olduğu bilinen beta-D-glukanın karaciğerde oluşturduğu histolojik değişiklikler araştırılmıştır. Bu amaçla beta-D-glukan, taksol, taksol+beta-D-glukan ve kontrol grubu olmak üzere 4 grup hayvan kullanılmıştır. Hayvanlar enjeksiyondan önce 24 saat süre ile aç bırakılmıştır. Laboratuvar farelerine (Mus musculus) taksol ve beta-D-glukan intraperitonal enjeksiyonla verildikten sonra 6., 12., 24., 48., saatlerde ve 7., 14., günlerde servikal dislokasyonla öldürülerek karaciğeri çıkarılmıştır. Karaciğerlerin fiksasyonu %10 tamponlanmış nötral formaldehit ile yapıldıktan sonra rutin histolojik işlemler uygulanmış. Preparatlar hematoksilen-eosin, Masson'un üçlü boyaması, periodik asit-schiff (PAS) ve Gomori'nin gümüş impregnasyon teknikleri ile boyanmıştır. Çalışmamızdan elde edilen sonuçlara göre; taksolün etkisiyle karaciğerde vakuoler dejenerasyon, sinüzoidlerde genişleme, nekroenflamatuvar odaklar tespit edilmiştir. Sadece beta-D-glukan verilmesinin karaciğerde belirgin bir değişikliğe neden olmadığı görülmüştür. Taksol ve beta-D-glukanın birlikte verildiği gruplarda, taksol gruplarından daha az histolojik değişiklik gözlenmiştir. Ayrıca, taksol+beta-D-glukan 14. gün gruplarındaki histolojik görünümün, taksol+beta-D-glukan 7. gün gruplarındaki ile karşılaştırıldığında normale daha yakın olduğu görülmüştür. Bu bulgular, bir serbest radikal süpürücüsü olan beta-glukanın, taksolün serbest radikal oluşumunu indükleyerek karaciğerde meydana getirdiği oksidatif hasarı azalttığını göstermektedir.