Ordu ve çevresinde yayılış gösteren muscardinus avellanarius trapezius (mammalia : rodentia) alttürünün morfolojik ve kardiyolojik özelliklerinin belirlenmesi / Vedat Şekeroğlu; Danışman Haluk Kefelioğlu

Abstract

Bu çalışmada, Ordu'nun Ulubey ilçesinin Yukarıkızılen Köyünden toplanan on Muscardinus avellanarius trapezius örneği üzerinde detaylı morfolojik ve karyolojik analizler yapılmıştır. Morfolojik analizlerde; post özelliklerinin yanı sıra her bir örneğin baş iskeletinden alınan 17 iç özellik ölçüsü, beş standart dış ölçüsü, baculum ve diş özellikleri incelenmiştir. İç ve dış ölçü özelliklerinin istatistiksel analizlerinde SPSS programı kullanılmıştır. Karyolojik incelemeler; direkt boyama, G-bant, C-bant ve NOR boyama teknikleri kullanılarak yapılmıştır. Bu uygulamalar sonucunda diploid kromozom sayısı 2n=46, NF=89,NFa=86 olarak tespit edilmiştir. Elde edilen morfolojik ve karyolojik veriler, bu taksonun tip örneğinin özellikleri ve bu alttür üzerinde çalışan araştırıcıların verdikleri morfolojik ve karyolojik özellikler ile tek tek karşılaştırılmıştır. Myoxidae familyası üyeleri için karakteristik olan, karyotiplerindeki çift kollu otozom kromozomlarından en az birinde görülen ikinci boğum (satellit), incelediğimiz tüm M. a. trapezius örneklerinde de gözlenmiştir. Uygulanan bantlama tekniklerinden C-bant ile sentromerlerin pozisyonu, G-bant ile türe özgü olan heterokromatin bölgelerin konumları belirlenmiştir. Ayrıca, bantların pozisyonlarına bağlı olarak idiyogram hazırlanmıştır. Türkiye' de yayılış gösteren bu alttür üzerinde ilk kez bu çalışma ile G ve C bantlama teknikleri uygulanarak, bu alttürün taksonomisine katkıda bulunulmaya çalışılmıştır.