Samsun ili koşullarında soya fasulyesi (Glycina max (L:) Merr.) ile imam pamuğu (Abutilon theophrastii Medik) ve domuz pıtrağı (Xanthium strumarium L.) arasındaki rekabetin ve yabancı otların farklı zamanlarda yok edilmesinin soya verimine etkisinin belirlenmesi / Doğan Işık; Danışman Hüsrev Mennan

Abstract

2001-2003 yılları arasında yürütülen bu çalışmada yabancı ot mücadelesine temel teşkil etmek amacıyla İmam pamuğu (Abutilon theophrastii Medik.) ve Domuz pıtrağının (Xanthium strumarium L.) farklı yoğunluklarının soya ile yaptıkları rekabetin belirlenmesi ile yabancı otların farklı zamanlarda yok edilmesinin soya verimine etkileri tespit edilmeye çalışılmıştır.Bununla birlikte Samsun ili soya ekim alanlarında görülen yabancı ot florasının tespiti ve buna bağlı olarak önemli bazı yabancı ot türlerinin soyada nodozite oluşumuna etkileri de araştırılmıştır.Yabancı otların farklı yoğunlukları ile ortalama verim kayıpları regrasyona tabi tutulduğunda A.theophrastii için y=-0.2012 x² + 6.1914 x + 0.8435, strumarium için ise y=-02585x² + 7.5781 x + 2.391 denklemleri elde edilmiş olup yabancı ot yoğunluğu arttıkça verimde polinominal bir azalma meydana geldiği belirlenmiştir.Yabancı otların farklı zamanlarda yok edilmesinin verime etkisinin saptanması ile ilgili olarak yapılan üç yıllık araştırma sonucuna göre Samsun ili şartlarında optimum ürün elde edebilmek için soyanın çıkışından itibaren ikinci hafta (soyanın VI-V2 dönemi) ile beşinci haftalar (soyanın V4-V5 dönemi) arasında soyanın yabancı otsuz tutulması gerektiği belirlenmiştir.Soyada bakteri aşılaması arazi şartlarında bitki başına nodül sayısı ve nodül ağırlığında artış meydana getirmiş olup en fazla nodül sayısı ve nodül ağırlığı yabancı otsuz parsellerden elde edilmiştir.Bakteri aşılamasının verim üzerine etkisi istatistiki olarak önemli bulunmuş olup en yüksek verim 321.09 kg/da ile bakterili yabancı otsuz parsellerden elde edilmiştir.