Kivi fidanı üretiminde farklı anaç çaplarının aşı başarısı ve fidan gelişimi üzerine etkileri / Burhan Öztürk ; Danışman Muharrem Özcan.

Abstract

Bu çalışma, farklı anaç çapı ve aşı dönemlerinin kivi fidanı üretiminde aşı başarısı ve fidan gelişimi üzerine etkilerini belirlemek amacıyla Samsun ekolojik koşullarında 2005-2007 yıllarında yürütülmüştür. Çalışmada, 2 farklı anaç çapına (5.00-7.00 mm ve 7.01-9.00 mm) sahip olan çöğür anaçlar üzerine yongalı göz aşı metodu ile 4 farklı dönemde (durgun aşılar 1 Eylül-15 Eylül; sürgün aşılar 1 Mayıs-15 Mayıs) aşılar yapılmıştır. Aşılı fidanlarda aşı tutma oranı (%), sürme oranı (%), aşı sürgün boyu (cm), aşı sürgün çapı (mm), yaprak sayısı (adet/bitki), ortalama ve toplam yaprak alanı (cm2) değerleri incelenmiştir. Denemede elde ettiğimiz sonuçlara göre sürgün aşılardan durgun aşılara göre daha yüksek aşı tutma değerleri elde edilmiştir. Aşı tutma oranı üzerine aşı dönemlerinin önemli etkisi tespit edilirken, anaç çaplarının etkisi önemsiz bulunmuştur. En iyi aşı tutma oranı 1 Mayıs aşı döneminde (% 97.5) yapılan aşılardan elde edilmiştir. Aşı sürme oranı üzerine aşı dönemi ve anaç çapının önemli etkisi tespit edilmiştir. En yüksek aşı sürme oranı 1 Eylül (% 69.6) aşı döneminde alınmıştır. Anaç çapları bakımından 7.01-9.00 mm anaç çapına sahip bitkilerden 5.00-7.00 mm anaç çapına sahip bitkilere göre daha yüksek aşı sürme oranı elde edilmiştir. Sürgün boyu, sürgün çapı, yaprak sayısı, ortalama ve toplam yaprak alanı üzerine aşı dönemi ile anaç çaplarının etkisi önemli bulunmuştur. 1 Eylül aşı döneminde aşı sürgün boyu (112.1 cm), aşı sürgün çapı (9.44 mm), yaprak sayısı (20.9 adet), ortalama yaprak alanı (111.3 cm2) ve toplam yaprak alanı (2419.4 cm2) bakımından en iyi sonuç alınırken, çap gruplarından 7.01-9.00 mm anaç çapına sahip aşılar 5.00-7.00 mm anaç çapına sahip aşılara göre daha iyi sonuçlar vermiştir.